Việc bán đồ ăn qua các ứng dụng giao đồ ăn như Grab, Be, Shopee Food,... ngày càng trở nên phổ biến, mang lại nhiều cơ hội cho người bán. Tuy nhiên, không phải ai cũng rõ liệu khi tham gia hình thức kinh doanh này, họ có cần phải đăng ký kinh doanh hay không. Đồng thời, vấn đề thuế cũng là điều nhiều người quan tâm, đặc biệt là thuế Giá trị gia tăng (GTGT) và thuế Thu nhập cá nhân (TNCN) có phải đóng hay không khi doanh thu không quá lớn.
1. Bán đồ ăn qua ứng dụng giao đồ ăn có cần đăng ký kinh doanh không?
Điều 13 Thông tư 47/2014/TT-BCT Về quản lý Website thương mại điện tử quy định như sau:
Điều 13. Đối tượng đăng ký
Đối tượng đăng ký là thương nhân hoặc tổ chức có website thương mại điện tử trên đó cung cấp ít nhất một trong các dịch vụ sau:
Dịch vụ sàn giao dịch thương mại điện tử.
Dịch vụ khuyến mại trực tuyến.
Dịch vụ đấu giá trực tuyến.
Theo quy định pháp luật hiện hành, chỉ những thương nhân hoặc tổ chức sở hữu website thương mại điện tử, hoặc cung cấp các dịch vụ liên quan đến sàn giao dịch, khuyến mại trực tuyến mới thuộc đối tượng bắt buộc phải đăng ký kinh doanh. Đối với hoạt động bán đồ ăn qua các nền tảng như Grab, Be, Shopee Food, nếu chỉ là cá nhân hoặc hộ kinh doanh không trực tiếp cung cấp các dịch vụ thương mại điện tử, thì không thuộc diện phải đăng ký kinh doanh.
Tuy nhiên, dù không bắt buộc đăng ký kinh doanh, việc kinh doanh thực phẩm thông qua ứng dụng giao hàng vẫn phải tuân thủ đầy đủ các quy định liên quan đến an toàn thực phẩm, giấy phép đủ điều kiện kinh doanh thực phẩm và nghĩa vụ bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Mọi cá nhân hoặc hộ kinh doanh trong lĩnh vực này cần bảo đảm đáp ứng các tiêu chuẩn về vệ sinh, chất lượng sản phẩm và công khai thông tin theo đúng quy định pháp luật.
Tình huống giả định
Anh Minh, chủ quán ăn tại TP.HCM, quyết định bán đồ ăn qua ứng dụng Grab và Be. Anh Minh chỉ cần cung cấp thông tin cửa hàng và sản phẩm trên ứng dụng mà không cần phải đăng ký kinh doanh riêng biệt, vì anh không tham gia vào các dịch vụ thương mại điện tử mà chỉ thực hiện giao dịch bán hàng trực tiếp. Tuy nhiên, anh Minh vẫn phải đảm bảo quán ăn của mình đáp ứng các yêu cầu về vệ sinh an toàn thực phẩm và có giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Bán đồ ăn qua các ứng dụng giao đồ ăn có phải đóng thuế GTGT và thuế TNCN không?
Điều 4 Thông tư 40/2021/TT-BTC quy định như sau:
Điều 4. Nguyên tắc tính thuế
Nguyên tắc tính thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh được thực hiện theo các quy định của pháp luật hiện hành về thuế GTGT, thuế TNCN và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan.
Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có doanh thu từ hoạt động sản xuất, kinh doanh trong năm dương lịch từ 100 triệu đồng trở xuống thì thuộc trường hợp không phải nộp thuế GTGT và không phải nộp thuế TNCN theo quy định pháp luật về thuế GTGT và thuế TNCN. Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có trách nhiệm khai thuế chính xác, trung thực, đầy đủ và nộp hồ sơ thuế đúng hạn; chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác, trung thực, đầy đủ của hồ sơ thuế theo quy định.
...
Theo quy định này, việc xác định nghĩa vụ nộp thuế đối với hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh, bao gồm cả hoạt động bán đồ ăn qua các ứng dụng giao hàng như GrabFood, ShopeeFood, BeFood…, được căn cứ chủ yếu vào mức doanh thu thực tế trong năm dương lịch. Cụ thể, nếu tổng doanh thu từ hoạt động bán hàng trong năm không vượt quá 100 triệu đồng, thì người kinh doanh thuộc diện không phải nộp thuế giá trị gia tăng (GTGT) và thuế thu nhập cá nhân (TNCN). Đây là ngưỡng doanh thu miễn thuế được áp dụng chung cho tất cả các loại hình kinh doanh cá thể, nhằm tạo điều kiện cho các cá nhân khởi sự kinh doanh nhỏ lẻ, có thu nhập thấp.
Tuy nhiên, một khi tổng doanh thu vượt quá ngưỡng 100 triệu đồng/năm – dù là trong một hay nhiều hoạt động kinh doanh, hoặc chỉ trong một khoảng thời gian ngắn nhưng doanh thu tính lũy kế đủ mức – thì hộ kinh doanh hoặc cá nhân đó sẽ phải thực hiện khai thuế, nộp hồ sơ thuế đúng hạn và đóng thuế theo tỷ lệ ấn định. Cụ thể, tỷ lệ thuế suất sẽ tùy theo từng lĩnh vực kinh doanh, ví dụ: đối với kinh doanh dịch vụ ăn uống, mức thuế GTGT và TNCN thường được cơ quan thuế ấn định tổng khoảng 5% trên doanh thu (gồm 3% GTGT và 2% TNCN), nhưng có thể thay đổi tùy chính sách địa phương.
Ngoài việc nộp thuế, cá nhân kinh doanh còn phải chịu trách nhiệm pháp lý đối với tính chính xác, trung thực và đầy đủ của hồ sơ thuế. Nếu có hành vi gian lận, trốn thuế, chậm nộp hoặc kê khai không đúng thực tế, có thể bị xử phạt vi phạm hành chính về thuế hoặc thậm chí bị truy cứu trách nhiệm hình sự trong những trường hợp nghiêm trọng.
Tình huống giả định
Chị Lan, một chủ quán ăn tại Hà Nội, bắt đầu bán đồ ăn qua ứng dụng Grab và Be từ tháng 1/2024. Trong năm đầu tiên, tổng doanh thu từ các đơn hàng qua ứng dụng của chị chỉ đạt khoảng 80 triệu đồng. Vì vậy, chị không phải nộp thuế GTGT và thuế TNCN theo quy định.
Tuy nhiên, trong năm 2025, doanh thu của chị từ các đơn hàng qua các ứng dụng này đã vượt quá 100 triệu đồng. Vì vậy, chị phải khai thuế GTGT và thuế TNCN theo quy định của pháp luật, đồng thời đảm bảo nộp hồ sơ thuế đúng hạn để tránh bị xử phạt.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Việc bán đồ ăn qua các ứng dụng giao đồ ăn như Grab, Be, Shopee Food không yêu cầu đăng ký kinh doanh nếu không đáp ứng các tiêu chí của thương nhân hoặc tổ chức cung cấp dịch vụ thương mại điện tử. Tuy nhiên, các cơ sở kinh doanh phải tuân thủ các quy định về an toàn thực phẩm và các yêu cầu khác để đảm bảo quyền lợi của người tiêu dùng. Về thuế, các cá nhân hoặc hộ kinh doanh có doanh thu dưới 100 triệu đồng/năm không phải nộp thuế GTGT và thuế TNCN.
