Chỉ thị 105-CT tăng cường công tác thống kê đáp ứng yêu cầu đổi mới cơ chế quản lý

CHỈ THỊ

VỀ VIỆC TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC THỐNG KÊ ĐỂ ĐÁP ỨNG YÊU CẦU ĐỔI MỚI CƠ CHẾ QUẢN LÝ

Thực hiện cơ chế quản lý mới càng đòi hỏi cấp bách phải có một hệ thống thông tin thống kê hoàn chỉnh với độ tin cậy cao và được cung cấp kịp thời. Trong thời gian qua tuy còn nhiều khó khăn, ngành thống kê đã cố gắng khắc phục, đặt được một số kết quả nhất định, nhưng nhìn chung, trước yêu cầu đổi mới, công tác thống kê đã bộc lộ nhiều nhược điểm như độ tin cậy của số liệu thống kê còn thấp, nhất là các chỉ tiêu giá trị tổng hợp; ở các đơn vị kinh tế cơ sở quốc doanh và tập thể việc vi phạm chế độ hạch toán và thống kê ngày càng nghiêm trọng như thu chi ngoài sổ sách, giả mạo chứng từ, báo cáo sai sự thật để đối phó với việc kiểm tra của các cơ quan chức năng. Đó là một sơ hở trong quản lý và đã gây tổn thất lớn về tài sản của nhân dân.

Trách nhiệm trực tiếp về sự yếu kém của công tác hạch toán và thống kê thuộc về cơ quan thống kê ở các cấp, các ngành, nhưng mặt khác lãnh đạo các đơn vị kinh tế cơ sở chưa nghiêm chỉnh chấp hành chế độ hạch toán và thống kê của Nhà nước, thậm chí còn cố tình sửa đổi các báo cáo nhằm lợi ích cục bộ, lãnh đạo các cấp, các ngành chưa thật sự thực hiện việc kiểm tra đôn đốc và tạo điều kiện thuận lợi để bộ máy thống kê hoàn thành tốt nhiệm vụ.

Trước tình hình đó, để nâng cao chất lượng và hiệu quả của thông tin thống kê Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng chỉ thị:

1. Tổng cục Thống kê phải sớm nghiên cứu triển khai công tác theo hướng Nghị quyết Ban Chấp hành Trung ương lần thứ III khoá VI đã chỉ rõ: "công tác thống kê phải được đổi mới cả về nội dung, phương pháp và tổ chức để đáp ứng yêu cầu thông tin kinh tế và phân tích kinh tế. áp dụng nhiều hình thức thu thập số liệu, nâng cao độ tin cậy của số liệu thống kê, xử lý nghiêm minh đối với các hiện tượng báo cáo sai sự thật. Phát triển mạnh các hình thức dịch vụ thông tin hoạt động theo phương thức hạch toán kinh tế".

Trước mắt cần khẩn trương giải quyết những vấn đề sau đây:

a) Căn cứ vào yêu cầu thông tin để thực hiện chức năng quản lý Nhà nước của các cấp, các ngành, cần rà soát lại chế độ báo cáo và điều tra định kỳ áp dụng cho các ngành, các địa phương và đơn vị cơ sở, mạnh dạn tinh giản thông tin, đồng thời bổ sung vào chế độ báo cáo và điều tra thống kê những thông tin mới cần thiết cho việc nghiên cứu chất lượng, hiệu quả kinh tế, cơ cấu và nhịp độ phát triển của nền kinh tế quốc dân.

b) Chủ động hoặc phối hợp với các ngành, các cấp liên quan thực hiện các cuộc điều tra chuyên đề, cải tiến nội dung và hình thức thông tin nhanh nhằm nghiên cứu sâu một số vấn đề mới, bức thiết về kinh tế, xã hội đang có những diễn biến phức tạp hiện nay trên các địa bàn và đơn vị trọng điểm.

c) Tăng cường chỉ đạo về chuyên môn đối với các cơ quan thống kê của các tỉnh, thành phố, đặc khu trực thuộc Trung ương và các Bộ, các cơ quan khác thuộc Hội đồng Bộ trưởng nhằm thực hiện thống nhất nội dung và phương pháp thu thập thông tin và tính toán các chỉ tiêu kinh tế, xã hội trong phạm vi cả nước.

Thường xuyên kiểm tra việc chấp hành chế độ hạch toán và báo cáo thống kê đối với các ngành, các địa phương và đơn vị cơ sở, trước hết là các đơn vị do Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng trực tiếp giao kế hoạch. Phát hiện sự vi phạm chế độ hạch toán báo cáo thống kê và kiến nghị các Bộ, Uỷ ban Nhân dân kịp thời có biện pháp khắc phục; trường hợp nghiêm trọng thì báo cáo với Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng để xử lý.

d) Về mặt tổ chức, cần khẩn trương bàn giao chu đáo các cơ quan thống kê ở địa phương theo tinh thần thông báo số 46 ngày 12 tháng 12 năm 1987 của Ban Bí thư và Thường vụ Hội đồng Bộ trưởng. Khi bàn giao phải đặc biệt làm rõ chức năng, nhiệm vụ thống kê và nguyên tắc quản lý thống nhất của hệ thống thống kê trong cả nước.

2. Sau khi tiếp nhận quản lý cơ quan thống kê, Uỷ ban nhân dân các cấp cần nhanh chóng ổn định tổ chức và chỉ đạo chặt chẽ để việc thu thập và cung cấp thông tin cho cơ quan thống kế cấp trên theo chế độ hiện hành không bị gián đoạn. Khi sắp xếp tổ chức thống kê ở từng cấp phải quán triệt yêu cầu tinh giản, gọn nhẹ, có hiệu quả; cần chú ý bố trí những cán bộ đã được đào tạo, có trình độ nghiệp vụ đủ sức thực hiện kế hoạch thông tin theo hướng dẫn của Tổng cục Thống kê.

Để ổn định cán bộ thống kê và tạo điều kiện cho việc chỉ đạo thống nhất về chuyên môn, nghiệp vụ từ Trung ương đến địa phương và đơn vị cơ sở, ở những huyện và những tỉnh đã sáp nhập cơ quan thống kê vào cơ quan kế hoạch phải thành lập riêng bộ phận chuyên trách công tác thống kê và hết sức tránh thuyên chuyển những cán bộ thống kê đã được đào tạo có hệ thống và có kinh nghiệm lâu năm trong nghề.

3. Các Bộ và các cơ quan khác thuộc Hội đồng Bộ trưởng cần có biện pháp hoàn thiện hệ thống thông tin thống kê của ngành, tăng cường kiểm tra đôn đốc các đơn vị cơ sở, trước hết là các đơn vị trọng điểm chấp hành chế độ hạch toán và thống kê. Trên cơ sở phân tích xác định nhu cầu thông tin cần thiết để thực hiện chức năng quản lý Nhà nước, các Bộ và cơ quan khác thuộc Hội đồng Bộ trưởng cần phối hợp với Tổng cục Thống kê tiến hành tổng kết, rút kinh nghiệm và khẩn trương cải tiến chế độ báo cáo thống kê áp dụng cho các đơn vị cơ sở nhằm bảo đảm đủ thông tin cần thiết.

Chất lượng của hệ thống thông tin kinh tế, xã hội trực tiếp phụ thuộc vào sự tổ chức thông tin của các ngành, các cấp. Do vậy, tăng cường thông tin thống kê kinh tế, xã hội đáp ứng yêu cầu đổi mới quản lý của Đảng và Nhà nước không chỉ là trách nhiệm của ngành thống kê, mà còn là nhiệm vụ chung của các Bộ, các ngành, Uỷ ban Nhân dân các cấp và các đơn vị cơ sở. Các Bộ, các ngành, Uỷ ban nhân dân các tỉnh, thành phố và đặc khu trực thuộc Trung ương có trách nhiệm thực hiện nghiêm chỉnh Chỉ thị này.

Tổng cục Thống kê có trách nhiệm hướng dẫn, theo dõi, đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện và định kỳ báo cáo kết quả với Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng.