Lịch sử ra đời của Sony – từ cửa hàng nhỏ đến tập đoàn công nghệ toàn cầu

Trong thế giới công nghệ, có những thương hiệu không chỉ đại diện cho sản phẩm, mà còn đại diện cho cả một thời kỳ, một lối sống. Sony chính là một ví dụ điển hình. Khi nhắc đến Sony, người ta nghĩ ngay đến chiếc radio transistor nhỏ gọn, máy Walkman gắn liền với thế hệ 8x - 9x, hay chiếc PlayStation đã thay đổi toàn bộ ngành công nghiệp game. Nhưng ít ai biết rằng, khởi đầu của Sony chỉ là một xưởng nhỏ tại Tokyo sau Thế chiến II, trong bối cảnh đất nước Nhật Bản bị tàn phá nặng nề. Từ đó, Sony đã vươn mình thành một trong những tập đoàn công nghệ - giải trí hàng đầu thế giới.

1. Hoàn cảnh ra đời sau Thế chiến II

Sau Thế chiến II, Nhật Bản rơi vào tình trạng khủng hoảng toàn diện: hạ tầng bị phá hủy, kinh tế đình trệ, tinh thần người dân suy sụp. Trong bối cảnh ấy, Masaru Ibuka, một kỹ sư điện tử, đã mở một cửa hàng nhỏ tại Tokyo để sửa chữa các thiết bị điện tử nhằm đáp ứng nhu cầu cơ bản của người dân. Không lâu sau, ông gặp Akio Morita, một nhà vật lý trẻ tuổi, có chung đam mê sáng tạo và niềm tin rằng công nghệ sẽ là chìa khóa đưa Nhật Bản phục hồi.

Tháng 5/1946, cả hai chính thức thành lập công ty Tokyo Tsushin Kogyo (Tokyo Telecommunications Engineering Corporation) với khoảng 20 nhân viên và số vốn ban đầu chỉ 190.000 yên, tương đương chưa đến 2.000USD – một con số vô cùng nhỏ bé nếu so với quy mô toàn cầu sau này. Mục tiêu của công ty khi ấy thật giản dị: nghiên cứu và phát triển các sản phẩm điện tử dân dụng, góp phần tái thiết đất nước sau chiến tranh.

Ảnh: Akio Morita (trái) và Masaru Ibuka

2. Những sản phẩm đầu tiên

Ngay từ ngày đầu thành lập, Tokyo Tsushin Kogyo đã chọn con đường sáng tạo công nghệ độc lập, thay vì sao chép hoặc nhập khẩu.

• Máy ghi âm từ tính: Đây là một trong những sản phẩm nghiên cứu đầu tiên. Vào thời điểm đó, máy ghi âm vẫn còn là công nghệ xa xỉ và hiếm hoi tại Nhật.

• Năm 1950 – máy ghi âm Type-G: Đây là sản phẩm thương mại thành công đầu tiên của công ty, đánh dấu bước ngoặt từ xưởng nhỏ thành một thương hiệu điện tử được biết đến rộng rãi.
  

Điểm nổi bật là sản phẩm của công ty tuy đơn giản nhưng được chế tạo bằng tinh thần tỉ mỉ và sáng tạo. Chính điều này đã đặt nền móng cho phong cách “Sony” sau này: không ngừng tạo ra những công nghệ mới để phục vụ con người.

3. Vì sao chọn tên “Sony”?

Năm 1958, công ty quyết định đổi tên từ Tokyo Tsushin Kogyo thành Sony Corporation.

Tên “Sony” xuất phát từ:

• “Sonus” – từ Latin nghĩa là “âm thanh”, gợi nhớ đến lĩnh vực mà công ty bắt đầu.

• “Sonny boy” – một thuật ngữ tiếng lóng Nhật Bản thời đó, chỉ những chàng trai trẻ tràn đầy sức sống, sáng tạo và không ngại thử thách.

Cái tên mới này vừa ngắn gọn, dễ đọc ở mọi quốc gia, vừa mang tinh thần toàn cầu hóa mà Akio Morita luôn theo đuổi. Ngay từ khi đặt tên, Sony đã xác định chiến lược: không chỉ phục vụ Nhật Bản, mà còn vươn ra thế giới.

4. Những bước ngoặt làm nên thương hiệu Sony

1955 – Radio transistor TR-55: Sản phẩm này đánh dấu bước ngoặt quan trọng. Đây là radio transistor đầu tiên được sản xuất tại Nhật, mở ra kỷ nguyên thiết bị nghe nhìn cầm tay. Việc nghe nhạc không còn bị giới hạn bởi những chiếc radio cồng kềnh, mà đã trở nên dễ dàng, phổ biến.

1960 – Vươn ra toàn cầu: Sony thành lập công ty con tại Mỹ (Sony Corporation of America). Đây là bước đi táo bạo, đưa sản phẩm Nhật tiếp cận thị trường phương Tây vốn khắt khe nhưng đầy tiềm năng.

1968 – TV màu Trinitron: Sony ra mắt công nghệ Trinitron, tạo ra dòng TV có chất lượng hình ảnh vượt trội, giành giải Emmy về công nghệ và giúp Sony thống trị thị trường truyền hình suốt hơn 30 năm.

1979 – Walkman: Đây là sản phẩm mang tính cách mạng. Walkman biến âm nhạc trở thành trải nghiệm cá nhân di động, đồng hành cùng giới trẻ trên toàn thế giới. Nó không chỉ là một thiết bị nghe nhạc, mà còn là biểu tượng của phong cách sống hiện đại.

1994 – PlayStation: Sony bước chân vào ngành công nghiệp game bằng việc phát triển hệ máy PlayStation. Từ đó, PlayStation trở thành một trong những thương hiệu game console thành công nhất lịch sử, cạnh tranh trực tiếp với Nintendo và sau này là Microsoft Xbox.

2000s – Đa ngành: Sony mở rộng sang nhiều lĩnh vực mới: máy ảnh kỹ thuật số Alpha, điện thoại Sony Ericsson, điện ảnh (Sony Pictures), âm nhạc (Sony Music), tài chính.

Mỗi bước ngoặt đều khẳng định triết lý của Sony: luôn tạo ra sản phẩm thay đổi thói quen và định hình lối sống của con người.

5. Timeline phát triển của Sony

• 1946 – Thành lập Tokyo Tsushin Kogyo
  Ngay sau Thế chiến II, Masaru Ibuka và Akio Morita thành lập công ty Tokyo Tsushin Kogyo (Tokyo Telecommunications Engineering Corporation) tại Tokyo với chỉ 20 nhân viên và số vốn ban đầu 190.000 yên. Mục tiêu ban đầu của công ty là nghiên cứu, chế tạo và sửa chữa các thiết bị điện tử tiêu dùng để đáp ứng nhu cầu xã hội Nhật Bản hậu chiến.

• 1950 – Máy ghi âm Type-G
  Sony (khi đó vẫn là Tokyo Tsushin Kogyo) phát triển thành công máy ghi âm từ tính Type-G, một trong những sản phẩm ghi âm đầu tiên của Nhật Bản. Đây là dấu mốc quan trọng, không chỉ khẳng định năng lực sáng tạo công nghệ nội địa mà còn mở ra cơ hội thương mại cho công ty non trẻ.

• 1955 – Radio transistor TR-55
  Sony cho ra mắt TR-55, chiếc radio transistor đầu tiên do Nhật sản xuất. Trước đó, công nghệ transistor mới chỉ xuất hiện tại Mỹ. Việc Sony nhanh chóng ứng dụng transistor cho thấy sự nhạy bén và khát vọng không thua kém phương Tây. TR-55 trở thành biểu tượng của sự hiện đại, giúp Sony bước chân ra thị trường quốc tế.

• 1958 – Đổi tên thành Sony Corporation
  Công ty chính thức đổi tên thành Sony Corporation, với tham vọng toàn cầu hóa. Cái tên “Sony” vừa ngắn gọn, dễ đọc ở nhiều ngôn ngữ, vừa mang ý nghĩa trẻ trung, sáng tạo. Đây cũng là bước ngoặt khẳng định chiến lược vươn ra thế giới, thay vì chỉ hoạt động trong phạm vi Nhật Bản.

• 1968 – Trinitron TV
  Sony ra mắt Trinitron, dòng TV màu có công nghệ hiển thị vượt trội. Sản phẩm này tạo nên bước đột phá, giành giải Emmy và trở thành dòng TV biểu tượng trong suốt hơn 30 năm. Trinitron không chỉ mang lại thành công thương mại to lớn mà còn nâng tầm vị thế của Sony trên bản đồ công nghệ thế giới.

• 1979 – Walkman
  Sony giới thiệu Walkman TPS-L2, chiếc máy nghe nhạc cá nhân đầu tiên trên thế giới. Walkman nhanh chóng trở thành biểu tượng văn hóa, thay đổi thói quen nghe nhạc toàn cầu khi biến âm nhạc thành trải nghiệm cá nhân, di động. Đây là một trong những sản phẩm mang tính cách mạng nhất của Sony, củng cố thương hiệu gắn liền với sáng tạo.

• 1994 – PlayStation
  Sony bước vào ngành công nghiệp game với sự ra đời của PlayStation. Đây là cú hích lớn, khi Sony không chỉ cạnh tranh ngang ngửa mà còn vượt mặt nhiều tên tuổi kỳ cựu. PlayStation nhanh chóng trở thành một trong những dòng máy console thành công nhất lịch sử, định hình lại toàn bộ thị trường game.

• 2000s – Đa ngành, mở rộng toàn cầu
  Sony không chỉ tập trung vào điện tử tiêu dùng mà còn vươn mạnh sang các lĩnh vực khác như Sony Music, Sony Pictures, Sony Ericsson (liên doanh di động), tài chính và máy ảnh kỹ thuật số Alpha. Điều này biến Sony thành tập đoàn công nghệ – giải trí đa ngành hàng đầu thế giới, vừa sản xuất thiết bị, vừa kiểm soát nội dung giải trí.

• 2020s – Dẫn đầu công nghệ cảm biến hình ảnh
  Trong bối cảnh smartphone lên ngôi, Sony khẳng định vị thế bằng việc trở thành nhà sản xuất cảm biến hình ảnh số 1 thế giới, cung cấp cho hầu hết các hãng điện thoại lớn, từ Apple, Samsung đến Xiaomi. Song song đó, Sony tiếp tục phát triển PlayStation thế hệ mới (PS5), mở rộng sang mảng AI và công nghệ ô tô điện (hợp tác cùng Honda).

6. Triết lý kinh doanh của Sony

• Đặt sáng tạo lên hàng đầu: Sony luôn tin rằng sản phẩm phải tạo ra sự khác biệt. Nếu không thể đi trước, Sony không làm.

• Toàn cầu hóa: Ngay từ thập niên 1950, Sony đã xuất khẩu sản phẩm sang Mỹ, châu Âu – thời điểm hầu hết các công ty Nhật khác vẫn chỉ tập trung trong nước.

• Gắn kết công nghệ và nghệ thuật: Sony không chỉ làm thiết bị, mà còn tạo ra trải nghiệm. Walkman không chỉ là nghe nhạc, mà là mang âm nhạc theo từng bước chân. PlayStation không chỉ là chơi game, mà là cánh cửa bước vào thế giới giải trí.

7. Ý nghĩa lịch sử của Sony

Sony không đơn thuần là một công ty điện tử. Đó là biểu tượng của sự phục hồi thần kỳ của Nhật Bản sau chiến tranh. Từ một đất nước bị tàn phá, Nhật Bản đã vươn lên thành cường quốc công nghệ, và Sony là một trong những lá cờ tiên phong.

Đồng thời, Sony cũng đóng vai trò quan trọng trong văn hóa toàn cầu. Từ chiếc Walkman gắn liền với tuổi trẻ thế hệ 80, đến PlayStation chinh phục hàng triệu game thủ, hay TV Trinitron có mặt trong phòng khách khắp thế giới – Sony đã in dấu ấn sâu đậm vào đời sống xã hội.

Kết luận

Từ một công ty nhỏ với vài chục kỹ sư, Sony đã trở thành tập đoàn công nghệ – giải trí toàn cầu. Lịch sử ra đời của Sony là câu chuyện truyền cảm hứng về khát vọng đổi mới, sự kiên trì và tinh thần toàn cầu hóa. Mỗi sản phẩm của Sony không chỉ đơn thuần là thiết bị, mà còn là biểu tượng văn hóa, thay đổi thói quen và định hình phong cách sống cho hàng triệu con người.