Khám phá câu chuyện phi thường của Breaking, từ những break beat bùng nổ trong các bữa tiệc đường phố, trở thành một trụ cột của văn hóa Hip Hop và chinh phục cả sân khấu thể thao danh giá nhất hành tinh.
Những vòng xoay thách thức trọng lực, những bước nhảy đầy năng lượng trên sàn, những tư thế đóng băng cơ thể đầy thách thức – đó là những hình ảnh mang tính biểu tượng của Breaking. Không chỉ là một điệu nhảy, Breaking là một trụ cột của văn hóa Hip Hop, một ngôn ngữ cơ thể, một tinh thần chiến đấu và một hành trình phi thường từ những góc phố bụi bặm của The Bronx, New York, vươn mình ra toàn thế giới và chinh phục cả sân khấu Olympic danh giá. Nhưng bạn đã thực sự hiểu Breaking là gì và lịch sử hào hùng đã tạo nên nó chưa? Hãy cùng bắt đầu hành trình khám phá toàn diện về một trong những loại hình nghệ thuật đường phố nguyên bản và mạnh mẽ nhất.
1. Breaking Là Gì?
Breaking (hay B-Boying/B-Girling) là một phong cách nhảy đường phố năng động, có tính nhào lộn, là một trong bốn trụ cột của văn hóa Hip Hop.
-
Tên gọi
Bắt nguồn từ những đoạn nhạc "break" (đoạn nghỉ chỉ có tiếng trống và bộ gõ) trong các bài hát Funk, Soul mà các vũ công sẽ thể hiện những động tác bùng nổ nhất của mình. -
Người nhảy Breaking
Người thực hiện điệu nhảy này được gọi là B-Boy (cho nam), B-Girl (cho nữ), hoặc gọi chung là Breaker. - Thuộc văn hoá Hip Hop
Nó là một trong bốn yếu tố nền tảng của văn hóa Hip Hop, bên cạnh DJing (chỉnh nhạc), MCing (Rap), và Graffiti Art (vẽ tranh đường phố).
Breaking dance còn là sự thể hiện vật lý của nhịp điệu, là cuộc đối thoại không lời giữa các vũ công trong những vòng tròn Cypher và những trận Battle nảy lửa.
"BREAKDANCE" là từ bị ghét bỏ. Hầu hết những người tiên phong và các B-Boy/B-Girl chân chính đều không thích và không sử dụng từ "Breakdance". Tên gọi này được giới truyền thông đại chúng phổ biến vào những năm 80 để thương mại hóa điệu nhảy.
2. Lịch Sử Hình Thành - Tiếng Vang Từ Những "Break Beat"
|
SỰ RA ĐỜI CỦA "BREAK BEAT" Quay về "thánh địa" The Bronx, New York, vào đầu những năm 1970. Người được xem là "cha đẻ" của Hip Hop, DJ Kool Herc, đã nhận ra đám đông trở nên cuồng nhiệt nhất ở những đoạn instrumental break của các bài hát Funk. Ông đã phát triển một kỹ thuật mang tính cách mạng gọi là "Merry-Go-Round" - sử dụng hai bàn xoay đĩa, ông kéo dài những đoạn "break" này, tạo ra một dòng năng lượng nhịp điệu liên tục. Chính những đoạn nhạc này, được gọi là "break beat", đã trở thành sân khấu cho những vũ công đầu tiên ra đời – những B-Boy. |
 |
 |
NHỮNG B-BOY ĐẦU TIÊN & ROCK STEADY CREW Những B-Boy thế hệ đầu tiên chủ yếu nhảy Toprock (các bước nhảy khi đứng) và những động tác Downrock (nhảy trên sàn) còn khá đơn giản. Họ nhảy để thể hiện bản thân và giải quyết xung đột thay cho bạo lực. Rock Steady Crew được thành lập vào năm 1977 và sau này được dẫn dắt bởi Crazy Legs, Rock Steady Crew đã định hình lại Breaking. Họ bổ sung thêm các yếu tố nhào lộn, các động tác sức mạnh phức tạp (power moves) và các tư thế đóng băng (freezes) đầy sáng tạo, biến Breaking thành một loại hình nghệ thuật có kỹ thuật phức tạp như ngày nay. |
|
BÙNG NỔ TOÀN CẦU & HÀNH TRÌNH ĐẾN OLYMPIC Vào những năm 1980, Breaking bùng nổ ra khỏi The Bronx nhờ sự xuất hiện trong các bộ phim kinh điển như Wild Style, Style Wars và đặc biệt là Flashdance. Hình ảnh các B-Boy của Rock Steady Crew đã trở thành một hiện tượng toàn cầu. Sau một giai đoạn trầm lắng, Breaking hồi sinh mạnh mẽ vào cuối những năm 90 với các giải đấu quốc tế lớn như Battle of the Year (BOTY) và Red Bull BC One. Đỉnh cao của sự công nhận đã đến, Breaking chính thức được đưa vào chương trình thi đấu của Thế vận hội Olympic Paris 2024, một minh chứng cho hành trình phi thường của nó. |
 |
3. Yếu Tố Nền Tảng Của Breaking
 |
TOPROCK Đây là những bước nhảy được thực hiện khi đang đứng, thường là phần mở đầu của một set. Toprock thể hiện phong cách, nhịp điệu và cá tính của Breaker. |
|
DOWNROCK (FOOTWORK & LEGWORK) Đây là phần "trái tim" của Breaking, bao gồm tất cả các động tác được thực hiện trên sàn bằng cả tay và chân. Nền tảng của hầu hết các Downrock là 6-Step. |
 |
 |
POWER MOVES Đây là những động tác ngoạn mục và bùng nổ nhất, đòi hỏi sức mạnh, tốc độ và động lượng. Chúng thường là những chuyển động xoay tròn liên tục của cơ thể. |
|
FREEZES Đây là những động tác dừng lại đột ngột và giữ một tư thế ấn tượng, thường là để kết thúc một chuỗi động tác hoặc "đánh dấu" một nhịp nhạc mạnh. |
 |
Một trong những Power Move kinh điển và đẹp mắt nhất là Flare (xoay ngựa gỗ) thực chất có nguồn gốc từ bộ môn Thể dục dụng cụ. Các B-Boy đời đầu đã nhìn thấy động tác này trên TV, tự mình học hỏi, biến tấu và tích hợp nó vào điệu nhảy, tạo nên một trong những kỹ thuật biểu tượng nhất của Breaking
4. Văn Hóa Breaking: Cypher, Battle và Âm Nhạc
 |
Cypher (Vòng tròn) Đây là không gian thiêng liêng của Breaking. Khi các Breaker tụ tập, họ tạo thành một vòng tròn (cypher), và từng người sẽ thay phiên nhau vào trung tâm để nhảy. Cypher là nơi để luyện tập, chia sẻ, thể hiện và thách đấu. |
|
Battle (Trận đấu) Đây là hình thức thi đấu đối kháng của Breaking. Giám khảo sẽ đánh giá dựa trên nhiều tiêu chí như tính nguyên bản, âm nhạc, độ khó, và sự thực thi. Battle không chỉ là thắng thua, nó là một cuộc đối thoại. |
 |
|
Âm nhạc Linh hồn của Breaking chính là break beats. Những bài hát của James Brown ("The Godfather of Soul") hay The Incredible Bongo Band ("Apache") được xem là những "thánh kinh" của B-Boying. |
5. Breaking Tại Việt Nam
|
BIG TOE CREW - TINH THẦN TIÊN PHONG Breaking du nhập vào Việt Nam từ cuối những năm 90, nhen nhóm trong một cộng đồng underground đầy nhiệt huyết. Giai đoạn đầu, kiến thức chủ yếu đến từ những cuốn băng VHS hiếm hoi, nhưng chính tinh thần tự học hỏi và đam mê đã tạo nên những người tiên phong, mà tiêu biểu nhất là Big Toe Crew. Được thành lập năm 1992 tại Hà Nội, Big Toe được xem là "những viên gạch đầu tiên", đặt nền móng và truyền lửa cho cả một thế hệ B-Boy, B-Girl sau này. |
 |
 |
BÙNG NỔ VÀ VƯƠN TẦM QUỐC TẾ Bước sang thập niên 2000, sự bùng nổ của Internet và YouTube đã tạo ra một cuộc cách mạng. Các B-Boy Việt Nam có cơ hội tiếp cận với kỹ thuật đỉnh cao của thế giới, giúp trình độ cộng đồng có một bước nhảy vọt. Từ đây, Breaking không còn chỉ là đam mê nơi góc phố mà đã phát triển chuyên nghiệp hơn với hàng loạt giải đấu lớn nhỏ trên cả nước. Những sân chơi này đã giúp các vũ công tài năng của Việt Nam cọ xát, trưởng thành và dần khẳng định vị thế trên đấu trường khu vực và quốc tế. |
|
TỪ ĐƯỜNG PHỐ ĐẾN OLYMPIC Cột mốc lịch sử khi Breaking được công nhận là môn thi đấu tại Olympic Paris 2024 đã mở ra một chương mới cho cộng đồng tại Việt Nam. Nó không chỉ là sự công nhận cho một loại hình nghệ thuật đường phố mà còn mang đến cơ hội phát triển như một bộ môn thể thao thành tích cao. Từ những bước chân tự phát, Breaking Việt Nam đã đi một hành trình dài để trở thành niềm tự hào, sẵn sàng chinh phục những sân khấu lớn nhất. |
 |
Di Sản Bất Tận Từ Những Break Beat
Từ những break beat vang dội nơi góc phố The Bronx, Breaking đã viết nên một trong những câu chuyện truyền cảm hứng nhất của văn hóa đương đại. Hành trình đó bắt đầu từ những vòng Cypher bụi bặm, nơi năng lượng cộng đồng được hun đúc, và trưởng thành qua những trận Battle nảy lửa, nơi bạo lực được thay thế bằng sự sáng tạo và đối thoại bằng ngôn ngữ cơ thể. Nó đã đi một chặng đường dài không tưởng, từ một hình thức thể hiện bản thân của những người trẻ bị gạt ra ngoài lề xã hội, trở thành một bộ môn nghệ thuật-thể thao toàn cầu, được công nhận ở cấp độ cao nhất tại sân chơi Olympic.
Nhưng để hiểu trọn vẹn, chúng ta phải nhìn xa hơn những động tác hào nhoáng. Breaking không chỉ là những Power Moves thách thức trọng lực hay những chuỗi footwork phức tạp. Nó là tinh thần không bao giờ bỏ cuộc, được thể hiện qua hàng trăm lần vấp ngã để hoàn thiện một động tác. Nó là sự sáng tạo vô hạn, khi mỗi B-Boy, mỗi B-Girl không chỉ sao chép mà còn kiến tạo nên phong cách độc bản, để lại dấu ấn của riêng mình trên sàn đấu. Quan trọng hơn cả, Breaking là minh chứng sống động và mạnh mẽ nhất cho sức mạnh của văn hóa Hip Hop – một nền văn hóa đã trao cho những người trẻ tiếng nói, phẩm giá và một con đường để tỏa sáng. Đó là một di sản sẽ còn tiếp tục bùng cháy, truyền cảm hứng và chinh phục các thế hệ mai sau.
