Thương nhân là tổ chức kinh tế hợp pháp hoặc cá nhân kinh doanh độc lập, thường xuyên, có đăng ký kinh doanh theo quy định pháp luật.
Thương nhân là đối tượng chủ chốt trong hoạt động thương mại, góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế, tạo việc làm và đa dạng hóa thị trường. Pháp luật Việt Nam quy định rõ đối tượng thương nhân, quyền và nghĩa vụ của họ, nhằm bảo đảm các hoạt động kinh doanh hợp pháp, minh bạch và công bằng. Hiểu đúng về thương nhân giúp cá nhân và tổ chức tham gia thị trường thực hiện quyền kinh doanh đúng pháp luật, đồng thời bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan.
1. Thương nhân là gì?
Khoản 1 Điều 6 Luật Thương mại năm 2005 quy định như sau:
Điều 6. Thương nhân
1. Thương nhân bao gồm tổ chức kinh tế được thành lập hợp pháp, cá nhân hoạt động thương mại một cách độc lập, thường xuyên và có đăng ký kinh doanh.
...
ChatGPT đã nói:
Định nghĩa này xác định rõ ai là đối tượng chịu sự điều chỉnh của pháp luật thương mại, giúp cơ quan quản lý Nhà nước phân loại các chủ thể kinh doanh, đồng thời tạo cơ sở pháp lý để áp dụng các quyền và nghĩa vụ đối với thương nhân. Đồng thời, nó cũng giúp thương nhân nhận biết rõ quyền lợi và trách nhiệm của mình khi tham gia thị trường, từ đó hoạt động kinh doanh hiệu quả và tuân thủ pháp luật.
Tình huống giả định
-
Phát sinh sự việc
Tháng 1/2025, anh Trần Văn Nam (cư trú tại Thành phố Đà Nẵng) thành lập hộ kinh doanh cá thể chuyên bán đồ điện tử, thực hiện các giao dịch mua bán độc lập và đăng ký kinh doanh với Phòng Kinh tế địa phương. -
Quá trình xử lý
Anh Nam được cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh và tiến hành hoạt động mua bán điện tử thường xuyên, tuân thủ các quy định về hóa đơn, thuế và an toàn sản phẩm. -
Kết quả pháp lý
Hoạt động kinh doanh của anh Nam được xác định là hoạt động thương mại hợp pháp, anh Nam được coi là thương nhân theo khoản 1 Điều 6 Luật Thương mại năm 2005.
Tình huống trên là tình huống không có thật, chỉ mang tính minh họa.
2. Thương nhân có quyền gì?
Khoản 2 Điều 6 Luật Thương mại năm 2005 quy định như sau:
Điều 6. Thương nhân
...
2. Thương nhân có quyền hoạt động thương mại trong các ngành nghề, tại các địa bàn, dưới các hình thức và theo các phương thức mà pháp luật không cấm.
...
Quy định này bảo đảm quyền tự do kinh doanh của thương nhân, đồng thời yêu cầu họ tuân thủ các giới hạn pháp luật đặt ra để bảo vệ lợi ích chung, an ninh kinh tế và trật tự thị trường. Thương nhân được phép lựa chọn ngành nghề, mô hình kinh doanh và phương thức hoạt động phù hợp với năng lực, chiến lược kinh doanh và nhu cầu thị trường.
Tình huống giả định
-
Phát sinh sự việc
Tháng 5/2025, Công ty TNHH Thương mại Xanh (có trụ sở tại Thành phố Hà Nội) quyết định mở rộng kinh doanh sang lĩnh vực xuất nhập khẩu nông sản, đồng thời triển khai bán hàng trực tuyến trên toàn quốc. -
Quá trình xử lý
Công ty đăng ký bổ sung ngành nghề với cơ quan đăng ký kinh doanh, tuân thủ các quy định về xuất nhập khẩu, thương mại điện tử và thuế. -
Kết quả pháp lý
Hoạt động của Công ty Xanh hợp pháp, thể hiện quyền kinh doanh của thương nhân theo khoản 2 Điều 6 Luật Thương mại năm 2005. Công ty được tự do lựa chọn ngành nghề, địa bàn và phương thức kinh doanh, miễn không vi phạm pháp luật.
Tình huống trên là tình huống không có thật, chỉ mang tính minh họa.
3. Kết luận
Thương nhân là tổ chức kinh tế hoặc cá nhân hoạt động thương mại độc lập, thường xuyên và có đăng ký kinh doanh, được pháp luật Việt Nam bảo vệ quyền kinh doanh hợp pháp. Thương nhân có quyền hoạt động trong các ngành nghề, địa bàn, hình thức và phương thức mà pháp luật không cấm. Quy định này góp phần tạo môi trường kinh doanh minh bạch, thúc đẩy phát triển thị trường, đồng thời bảo vệ lợi ích của các bên tham gia giao dịch.
