Thiệt hại của ngành sản xuất trong nước được xác định dựa trên mức độ gia tăng nhập khẩu, tác động ép giá, doanh thu lợi nhuận và các yếu tố tài chính khác.
Trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu, việc bảo vệ ngành sản xuất trong nước khỏi tác động tiêu cực từ hàng hóa nhập khẩu là nhiệm vụ quan trọng của pháp luật thương mại. Ngành sản xuất trong nước bao gồm các doanh nghiệp tạo ra sản phẩm tương tự và chiếm phần lớn thị trường nội địa. Thiệt hại của ngành này được xác định thông qua nhiều yếu tố về sản lượng, doanh thu và áp lực cạnh tranh từ hàng nhập khẩu.
1. Ngành sản xuất trong nước là gì?
Khoản 1 Điều 69 Luật Quản lý ngoại thương 2017 quy định cụ thể:
Luật Quản lý ngoại thương 2017
Điều 69. Thiệt hại của ngành sản xuất trong nước
1. Ngành sản xuất trong nước là tập hợp các nhà sản xuất hàng hóa tương tự trong phạm vi lãnh thổ Việt Nam hoặc đại diện của họ chiếm tỷ lệ chủ yếu trong tổng sản lượng hàng hóa của ngành đó được sản xuất trong nước. Trong trường hợp nhà sản xuất trong nước trực tiếp nhập khẩu hàng hóa bị điều tra hoặc có mối quan hệ với các nhà xuất khẩu hoặc nhập khẩu hàng hóa bị điều tra thì nhà sản xuất này có thể không được xem là nhà sản xuất trong nước....
Ngành sản xuất trong nước gồm các nhà sản xuất tạo ra sản phẩm giống nhau trên lãnh thổ Việt Nam, bao phủ phần lớn thị phần sản xuất nội địa. Tuy nhiên, nếu một doanh nghiệp tự nhập khẩu sản phẩm đang bị điều tra hoặc có liên quan đến nhà xuất khẩu bị điều tra thì họ có thể không được tính vào ngành sản xuất trong nước.
Tình huống giả định
- Việt Hưng tham gia điều tra chống bán phá giá
Công ty Nhựa Việt Hưng, với vai trò là một trong những nhà sản xuất lớn trong nước, gửi đơn đăng ký tham gia vụ điều tra chống bán phá giá sản phẩm nhựa nhập khẩu từ Hàn Quốc. - Cơ quan điều tra xác định ngành sản xuất nội địa
Trong quá trình điều tra, cơ quan chức năng tổng hợp danh sách các doanh nghiệp sản xuất nhựa tại Việt Nam có sản phẩm giống hệt với hàng hóa đang bị điều tra và chiếm thị phần đáng kể. - Phát hiện một doanh nghiệp có xung đột lợi ích
Công ty Nhựa Đại Phát bị phát hiện tự nhập khẩu nhựa từ chính doanh nghiệp nước ngoài đang bị điều tra, tạo nguy cơ xung đột lợi ích trong việc đánh giá thiệt hại. - Quyết định loại khỏi phạm vi ngành sản xuất nội địa
Cơ quan điều tra loại Công ty Đại Phát khỏi danh sách ngành nội địa đủ điều kiện đại diện, nhằm đảm bảo tính minh bạch và khách quan trong quá trình điều tra.
Tình huống trên là giả định, được xây dựng nhằm mục đích tham khảo.
2. Thiệt hại của ngành sản xuất trong nước được xác định dựa trên các yếu tố nào?
Khoản 1 Điều 23 Nghị định 10/2018/NĐ-CP quy định cụ thể:
Điều 23. Xác định thiệt hại đáng kể của ngành sản xuất trong nước
1. Việc xác định thiệt hại đáng kể của ngành sản xuất trong nước dựa trên cơ sở xem xét các yếu tố sau đây:a) Sự gia tăng tuyệt đối hoặc tương đối của khối lượng, số lượng hàng hóa bị bán phá giá, được trợ cấp nhập khẩu vào Việt Nam so với khối lượng, số lượng hàng hóa tương tự sản xuất trong nước hoặc tiêu dùng trong nước;
b) Tác động ép giá, kìm giá của hàng hóa bị điều tra nhập khẩu vào Việt Nam đối với giá bán của hàng hóa tương tự sản xuất trong nước;
c) Tác động của hàng hóa bị bán phá giá, được trợ cấp đối với tình trạng hoạt động sản xuất kinh doanh của ngành sản xuất trong nước, bao gồm mức suy giảm thực tế, suy giảm tiềm ẩn của doanh thu, lượng bán hàng, lợi nhuận, sản lượng, thị phần, công suất, năng suất, đầu tư; các yếu tố ảnh hưởng đến giá bán trong nước; độ lớn của biên độ bán phá giá, mức trợ cấp; và ảnh hưởng bất lợi thực tế và tiềm ẩn đối với dòng tiền, tồn kho, lao động, tiền lương, khả năng huy động vốn;
d) Các yếu tố tác động khác.
...
Để xác định thiệt hại đáng kể, cơ quan điều tra xem xét sự gia tăng hàng nhập khẩu bị bán phá giá hoặc trợ cấp so với hàng sản xuất trong nước. Họ cũng đánh giá tác động ép giá, kìm giá và ảnh hưởng đến doanh thu, lợi nhuận, sản lượng và thị phần của ngành nội địa. Ngoài ra, các yếu tố như tác động đến dòng tiền, tồn kho hay khả năng huy động vốn cũng được xem xét.
Tình huống giả định
- Hàng nhập khẩu tăng đột biến và giá thấp hơn
Việt Hưng phát hiện hàng nhựa từ Hàn Quốc tăng đột biến về số lượng, với giá nhập khẩu thấp hơn 20–25% so với giá thành sản xuất trong nước, gây áp lực lớn đến thị trường nội địa. - Tác động ép giá và giảm lợi nhuận nghiêm trọng
Để cạnh tranh, các doanh nghiệp nội địa phải giảm giá liên tục, dẫn đến lợi nhuận ròng của Việt Hưng giảm hơn 35% so với cùng kỳ năm trước, dù sản lượng vẫn duy trì. - Tồn kho tăng và khả năng tài chính suy yếu
Do bán ra chậm hơn, hàng tồn kho tăng nhanh, khiến chi phí lưu kho và lãi vay tăng cao. Dòng tiền của doanh nghiệp bị ảnh hưởng nghiêm trọng, gây khó khăn trong việc duy trì sản xuất. - Gửi hồ sơ thiệt hại và kiến nghị biện pháp bảo vệ
Việt Hưng hoàn tất báo cáo chi tiết về sụt giảm doanh thu, thị phần, lợi nhuận và dòng tiền. Hồ sơ được gửi lên Bộ Công Thương đề nghị xác định thiệt hại đáng kể và chính thức áp dụng biện pháp phòng vệ.
Tình huống trên là giả định, được xây dựng nhằm mục đích tham khảo.
Kết luận
Ngành sản xuất trong nước được hiểu là tập hợp các nhà sản xuất chiếm phần lớn thị phần và sản xuất sản phẩm tương tự trong nước. Thiệt hại đáng kể được xác định thông qua các yếu tố như mức tăng nhập khẩu, tác động ép giá và những biến động bất lợi về doanh thu, lợi nhuận và dòng tiền. Việc đánh giá đúng các yếu tố này giúp bảo vệ hiệu quả ngành sản xuất nội địa trước cạnh tranh không công bằng.
