Sản xuất rượu thủ công không nhằm mục đích kinh doanh sẽ phải kê khai với UBND xã theo quy định.
Rượu thủ công là một nét văn hóa truyền thống của nhiều vùng miền nhưng việc sản xuất không kiểm soát có thể gây ra rủi ro về an toàn thực phẩm. Vì vậy, pháp luật đã đặt ra các biện pháp quản lý riêng đối với rượu thủ công không nhằm mục đích kinh doanh. Quy định này giúp bảo đảm sức khỏe cộng đồng và hạn chế việc rượu tự nấu trôi nổi trên thị trường.
1. Rượu thủ công không nhằm mục đích kinh doanh được quản lý như thế nào?

Điều 17 Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia 2019 quy định như sau:
Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia 2019
Điều 17. Biện pháp quản lý đối với sản xuất rượu thủ công không nhằm mục đích kinh doanh
1. Hộ gia đình, cá nhân sản xuất rượu thủ công không nhằm mục đích kinh doanh phải có bản kê khai gửi Ủy ban nhân dân cấp xã về lượng rượu được sản xuất, phạm vi sử dụng, cam kết bảo đảm an toàn thực phẩm và không bán rượu ra thị trường theo mẫu do Bộ trưởng Bộ Công Thương quy định. Việc kê khai không phải nộp phí, lệ phí.
2. Ủy ban nhân dân các cấp hướng dẫn việc thực hiện các quy định của pháp luật về an toàn thực phẩm; báo cáo sản lượng và tình hình bảo đảm an toàn thực phẩm đối với sản xuất rượu thủ công không nhằm mục đích kinh doanh trên địa bàn.
Người nấu rượu để sử dụng trong gia đình phải kê khai minh bạch với UBND cấp xã về lượng rượu nấu và mục đích sử dụng đồng thời cam kết không bán rượu ra thị trường. UBND cấp xã sẽ hướng dẫn các yêu cầu về an toàn thực phẩm và theo dõi việc thực hiện. Đây là biện pháp ngăn chặn rượu thủ công kém chất lượng đi vào thị trường và bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng.
Tình huống giả định

- Hộ gia đình kê khai đúng quy định
Gia đình ông Trần Văn Lâm tại tỉnh Quảng Ngãi tự nấu rượu gạo để dùng trong các dịp gia đình. Khi biết quy định kê khai, ông đã nộp bản kê theo mẫu tại UBND xã. - UBND xã hướng dẫn kiểm soát an toàn thực phẩm
Cán bộ xã giải thích rõ yêu cầu về men rượu, dụng cụ nấu và khu vực chế biến để bảo đảm vệ sinh. Gia đình ông Lâm cam kết không bán rượu cho người ngoài. -
Duy trì sản xuất an toàn và hợp pháp
Nhờ tuân thủ đầy đủ, ông Lâm tiếp tục nấu rượu phục vụ gia đình mà không lo bị xử lý. UBND xã ghi nhận vào báo cáo định kỳ về tình hình sản xuất rượu thủ công.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Phòng ngừa và xử lý rượu, bia giả, không an toàn được quy định như thế nào?

Điều 20 Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia 2019 quy định như sau:
Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia 2019
Điều 20. Phòng ngừa và xử lý rượu, bia giả, không bảo đảm chất lượng, an toàn thực phẩm; rượu, bia nhập lậu, không rõ nguồn gốc, xuất xứ
1. Rượu, bia giả, không bảo đảm chất lượng, an toàn thực phẩm và rượu, bia nhập lậu, không rõ nguồn gốc, xuất xứ đều bị tịch thu, xử lý theo quy định của pháp luật.
2. Tổ chức, cá nhân có trách nhiệm phối hợp, tham gia với cơ quan có thẩm quyền trong phòng, chống rượu, bia giả, không bảo đảm chất lượng, an toàn thực phẩm và rượu, bia nhập lậu, không rõ nguồn gốc, xuất xứ.
3. Bộ Công Thương, Bộ Y tế, trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình, hướng dẫn việc bổ sung chất chỉ thị màu vào các sản phẩm cồn không dùng trong thực phẩm để phân biệt với cồn thực phẩm và phòng ngừa pha chế rượu từ sản phẩm cồn không được phép dùng trong thực phẩm.
Rượu không rõ nguồn gốc và rượu pha từ cồn công nghiệp tiềm ẩn nguy cơ cao đối với sức khỏe nên pháp luật yêu cầu tịch thu và xử lý nghiêm. Các cá nhân và tổ chức phải hỗ trợ cơ quan chức năng trong việc phát hiện và ngăn chặn rượu giả. Bộ Công Thương và Bộ Y tế cũng có trách nhiệm hướng dẫn phân biệt cồn công nghiệp thông qua chất chỉ thị màu để ngăn việc pha chế rượu trái phép.
Tình huống giả định

- Cửa hàng phát hiện nguồn rượu không rõ xuất xứ
Một cửa hàng tạp hóa tại Lào Cai được chào bán rượu trắng giá rẻ nhưng nhãn mác mờ và không có giấy tờ chứng minh nguồn gốc. Chủ cửa hàng nghi ngờ đây là rượu pha từ cồn công nghiệp. - Phối hợp báo cơ quan chức năng
Chủ cửa hàng lập tức thông báo cho Đội Quản lý thị trường địa phương. Lực lượng chức năng thu giữ mẫu rượu và xác định đây là rượu giả. -
Ngăn chặn kịp thời nguy cơ
Nhờ báo tin sớm, lượng rượu giả bị tịch thu và không kịp đưa ra thị trường. Hành động này góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng và hỗ trợ công tác quản lý.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Sản xuất rượu thủ công không nhằm mục đích kinh doanh vẫn phải kê khai và chịu sự quản lý để bảo đảm an toàn thực phẩm. Pháp luật cũng đặt ra yêu cầu xử lý nghiêm đối với rượu giả và rượu không bảo đảm an toàn. Đồng thời, quy định đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa người dân và cơ quan chức năng để ngăn ngừa các hành vi vi phạm.





