Cưỡng ép chứng kiến bạo lực là hành vi bạo lực gia đình và bị phạt đến 20 triệu đồng, kèm yêu cầu xin lỗi công khai nếu nạn nhân yêu cầu.
Bạo lực gia đình không chỉ diễn ra dưới hình thức đánh đập hay lăng mạ mà còn có những hành vi gây tổn thương nghiêm trọng về tinh thần. Một trong số đó là cưỡng ép thành viên gia đình phải chứng kiến cảnh bạo lực. Pháp luật hiện hành đã quy định rõ ràng mức xử phạt đối với hành vi này.
1. Hành vi cưỡng ép chứng kiến bạo lực có phải là bạo lực gia đình không?
Điều 3 Luật Phòng, chống bạo lực gia đình 2022 quy định như sau:
Luật Phòng, chống bạo lực gia đình 2022
Điều 3. Hành vi bạo lực gia đình
1. Hành vi bạo lực gia đình bao gồm:
...
c) Cưỡng ép chứng kiến bạo lực đối với người, con vật nhằm gây áp lực thường xuyên về tâm lý;
...
Cưỡng ép chứng kiến bạo lực là hành vi gây tổn thương tinh thần nghiêm trọng, đặc biệt đối với trẻ em hoặc người yếu thế. Dù người bị cưỡng ép không phải là người trực tiếp bị đánh đập, họ vẫn bị xem là nạn nhân vì phải chịu áp lực tinh thần kéo dài. Do đó, pháp luật xếp hành vi này vào nhóm bạo lực gia đình và bảo vệ nạn nhân bằng các biện pháp can thiệp phù hợp.
Tình huống giả định
- Người cha cưỡng ép con nhỏ xem cảnh bạo lực
Tại tỉnh Đồng Nai, ông Phạm Văn Hòa thường xuyên lớn tiếng và đánh đồ vật mỗi khi nổi nóng rồi bắt con trai 10 tuổi đứng xem. Việc này gây áp lực tâm lý kéo dài cho đứa bé. - Nhà trường phát hiện dấu hiệu bất thường
Giáo viên nhận thấy em bé có biểu hiện lo lắng và sợ tiếng động mạnh nên báo với cán bộ phụ trách trẻ em xã. Sau khi tìm hiểu, cán bộ phát hiện em bị ép chứng kiến hành vi bạo lực tại nhà. -
Cơ quan chức năng vào cuộc
Ủy ban nhân dân xã xác định đây là hành vi bạo lực gia đình theo luật và tiến hành hỗ trợ tâm lý cho trẻ. Đồng thời, cơ quan chức năng yêu cầu ông Hòa chấm dứt hành vi và theo dõi việc khắc phục.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Nếu có hành vi cưỡng ép chứng kiến bạo lực thì bị xử phạt bao nhiêu?
Điều 55 Nghị định 144/2021/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 55. Hành vi cô lập, xua đuổi hoặc gây áp lực thường xuyên về tâm lý
...
2. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với hành vi buộc thành viên gia đình phải chứng kiến cảnh bạo lực đối với người, con vật.
...
4. Biện pháp khắc phục hậu quả:
Buộc xin lỗi công khai khi nạn nhân có yêu cầu đối với hành vi quy định tại các khoản 1, 2 và 3 Điều này.
Pháp luật xác định cưỡng ép người khác chứng kiến bạo lực là hành vi gây tổn thương tinh thần nghiêm trọng vì vậy mức phạt tối thiểu lên đến 10 triệu đồng. Ngoài việc xử phạt, người vi phạm có thể phải công khai xin lỗi nếu nạn nhân yêu cầu. Mục đích của quy định là ngăn chặn tái diễn hành vi và bảo vệ sự an toàn tinh thần cho người bị ảnh hưởng.
Tình huống giả định
- Người anh buộc em gái xem cảnh gây gổ
Tại Thành phố Đà Nẵng, anh Nguyễn Ngọc Lâm nhiều lần kéo em gái 14 tuổi ra xem cha mẹ cãi vã và đập phá đồ đạc mỗi khi tức giận. Em gái bị hoảng sợ và mất ngủ kéo dài. - Gia đình hàng xóm báo tin
Người dân sống gần đó nghe tiếng la hét và thấy em gái hoảng loạn nên báo với Công an xã. Lực lượng chức năng đến làm việc và xác định hành vi cưỡng ép chứng kiến bạo lực. -
Xử phạt hành chính
Công an xã lập biên bản và xử phạt anh Lâm 15.000.000 đồng. Đồng thời, anh Lâm phải xin lỗi công khai trước gia đình theo yêu cầu của nạn nhân.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Cưỡng ép thành viên gia đình phải chứng kiến cảnh bạo lực là hành vi gây tổn thương tinh thần và được pháp luật xác định là bạo lực gia đình. Người thực hiện hành vi có thể bị phạt đến 20 triệu đồng. Đồng thời buộc xin lỗi công khai nếu nạn nhân yêu cầu.
