Điều trị ngoại trú là gì?

Trong lĩnh vực y tế, việc phân biệt giữa điều trị nội trú và điều trị ngoại trú giúp xác định rõ hình thức chăm sóc phù hợp cho người bệnh. Với những trường hợp bệnh nhẹ hoặc không cần theo dõi liên tục, điều trị ngoại trú được xem là giải pháp linh hoạt, tiết kiệm và hiệu quả. Bên cạnh đó, pháp luật cũng quy định rõ các nguyên tắc trong hoạt động khám bệnh, chữa bệnh để bảo đảm quyền lợi và an toàn cho người bệnh.

Điều trị ngoại trú là gì?

Điều 76 Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023 quy định như sau:

Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023

Điều 76. Điều trị ngoại trú
Điều trị ngoại trú được áp dụng đối với các trường hợp không phải điều trị nội trú tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.

Điều trị ngoại trú được hiểu là hình thức chăm sóc y tế dành cho người bệnh không cần lưu trú tại bệnh viện. Sau khi khám, người bệnh có thể được kê đơn, hướng dẫn dùng thuốc hoặc thực hiện các thủ thuật y tế đơn giản rồi trở về nhà. Hình thức này thường áp dụng với các bệnh nhẹ, bệnh mạn tính ổn định hoặc sau giai đoạn điều trị nội trú đã hồi phục, giúp tiết kiệm chi phí, giảm tải cho bệnh viện và tạo tâm lý thoải mái cho người bệnh.

Tình huống giả định

Anh Huy được chỉ định điều trị ngoại trú sau khi kiểm tra sức khỏe

• Anh Huy đến bệnh viện khám vì đau dạ dày nhẹ
  Anh Lê Minh Huy, 32 tuổi đến Bệnh viện Quận 7 khám do bị đau vùng thượng vị kéo dài. Sau khi nội soi và xét nghiệm, bác sĩ kết luận anh bị viêm loét dạ dày nhẹ.

• Bác sĩ chỉ định điều trị ngoại trú và kê thuốc về nhà
  Do bệnh lý chưa nghiêm trọng, bác sĩ kê đơn thuốc, hướng dẫn chế độ ăn uống và nghỉ ngơi, đồng thời hẹn tái khám sau một tuần. Anh Huy không phải nhập viện, chỉ cần điều trị ngoại trú tại nhà.

• Người bệnh phục hồi tốt và tái khám đúng lịch hẹn
  Sau khi tuân thủ đúng hướng dẫn điều trị, tình trạng của anh Huy được cải thiện rõ rệt. Tại lần tái khám, bác sĩ xác nhận bệnh tiến triển tốt và không cần nhập viện điều trị nội trú.

Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.

Nguyên tắc trong khám bệnh, chữa bệnh được quy định như thế nào?

Điều 3 Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023 quy định như sau:

Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023

Điều 3. Nguyên tắc trong khám bệnh, chữa bệnh

1. Tôn trọng, bảo vệ, đối xử bình đẳng và không kỳ thị, phân biệt đối xử đối với người bệnh.

2. Ưu tiên khám bệnh, chữa bệnh đối với trường hợp người bệnh trong tình trạng cấp cứu, trẻ em dưới 06 tuổi, phụ nữ có thai, người khuyết tật đặc biệt nặng, người khuyết tật nặng, người từ đủ 75 tuổi trở lên, người có công với cách mạng phù hợp với đặc thù của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.

3. Tôn trọng, hợp tác, bảo vệ người hành nghề, người khác đang thực hiện nhiệm vụ tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.

4. Thực hiện kịp thời và tuân thủ quy định về chuyên môn kỹ thuật.

5. Tuân thủ quy tắc đạo đức nghề nghiệp trong hành nghề khám bệnh, chữa bệnh do Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành.

6. Bình đẳng, công bằng giữa các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh.

Hoạt động khám bệnh, chữa bệnh phải được thực hiện trên cơ sở nhân đạo, công bằng và chuyên nghiệp, bảo đảm quyền lợi hợp pháp của người bệnh đồng thời bảo vệ người hành nghề y tế. Bác sĩ, nhân viên y tế cần tuân thủ quy trình chuyên môn, đạo đức nghề nghiệp và ứng xử tôn trọng với người bệnh. Cơ sở y tế phải ưu tiên cấp cứu và đối tượng yếu thế, đồng thời thực hiện công khai, minh bạch trong mọi hoạt động để duy trì niềm tin giữa người dân và hệ thống y tế.

Tình huống giả định

Bệnh viện ưu tiên cấp cứu và xử lý kịp thời cho bệnh nhân nặng

• Bệnh nhân được đưa đến trong tình trạng nguy kịch
  Ngày 12/3/2025, ông Nguyễn Văn Lộc, 75 tuổi, được người nhà đưa vào Bệnh viện Hữu nghị Việt Tiệp trong tình trạng khó thở và đau ngực dữ dội.

• Bệnh viện thực hiện nguyên tắc ưu tiên cấp cứu
  Ngay khi tiếp nhận, bác sĩ trực cấp cứu đã tiến hành thăm khám, đo điện tim, xác định ông Lộc bị nhồi máu cơ tim cấp và nhanh chóng đưa vào phòng can thiệp mạch vành. Việc xử lý kịp thời giúp bệnh nhân qua cơn nguy hiểm.

• Người bệnh và gia đình được giải thích rõ quy trình điều trị
  Sau khi ổn định, bác sĩ giải thích toàn bộ quy trình và hướng dẫn chế độ chăm sóc, thể hiện nguyên tắc tôn trọng, công khai và bảo đảm quyền lợi người bệnh theo Luật Khám bệnh, chữa bệnh 2023.

Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.

Kết luận

Khám và chữa bệnh là hoạt động thiết yếu nhằm bảo đảm sức khỏe cho mọi người dân. Điều trị ngoại trú giúp người bệnh được chăm sóc y tế mà không cần lưu trú tại bệnh viện, mang lại sự linh hoạt và tiết kiệm chi phí. Quá trình khám bệnh, chữa bệnh cần tuân thủ các nguyên tắc về bình đẳng, tôn trọng, ưu tiên cấp cứu và bảo đảm an toàn trong điều trị.