Cơ sở y tế được phép thực hiện mang thai hộ nhân đạo khi đáp ứng đủ điều kiện về kinh nghiệm IVF, nhân sự tư vấn và hoàn tất thủ tục xin phép theo Nghị định 207/2025/NĐ-CP.
Việc triển khai kỹ thuật mang thai hộ vì mục đích nhân đạo đòi hỏi cơ sở y tế phải đáp ứng các tiêu chuẩn chuyên môn nghiêm ngặt. Những điều kiện và thủ tục được pháp luật thiết lập nhằm bảo đảm an toàn y khoa và phòng tránh rủi ro pháp lý. Các quy định hiện hành cũng xác định rõ thẩm quyền quản lý và quy trình cấp phép cho cơ sở đủ năng lực.
1. Điều kiện của cơ sở được phép thực hiện kỹ thuật mang thai hộ vì mục đích nhân đạo là gì?
Điều 12 Nghị định 207/2025/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 12. Điều kiện của cơ sở được phép thực hiện kỹ thuật mang thai hộ vì mục đích nhân đạo
1. Có ít nhất 02 năm kinh nghiệm thực hiện kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm, trong đó 02 năm gần nhất tính đến thời điểm nộp hồ sơ phải thực hiện được tối thiểu là 500 chu kỳ thụ tinh trong ống nghiệm mỗi năm.
2. Có người tư vấn về y tế là bác sĩ chuyên khoa phụ sản, người tư vấn về tâm lý có trình độ đại học chuyên khoa tâm lý trở lên hoặc bác sĩ có chứng chỉ đào tạo về lĩnh vực tâm lý, người tư vấn về pháp lý có trình độ cử nhân luật trở lên. Người tư vấn về y tế phải là nhân sự của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh. Người tư vấn về tâm lý, tư vấn pháp lý là nhân sự của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh hoặc là nhân sự hợp tác theo quy định của pháp luật.
Cơ sở y tế muốn thực hiện mang thai hộ phải chứng minh năng lực IVF ổn định với sản lượng tối thiểu mỗi năm. Yêu cầu này bảo đảm cơ sở có đủ kỹ thuật và kinh nghiệm y khoa để xử lý các ca phức tạp. Ngoài ra, đội ngũ tư vấn phải đầy đủ về chuyên môn nhằm hỗ trợ tâm lý, pháp lý và y tế cho người mang thai hộ và người nhờ mang thai hộ. Việc cho phép hợp tác nhân sự cũng tạo sự linh hoạt nhưng vẫn giữ chuẩn chất lượng.
Tình huống giả định
- Cơ sở y tế nộp hồ sơ xin phép nhưng thiếu sản lượng IVF
Trung tâm Hỗ trợ sinh sản An Phúc tại Thành phố Hồ Chí Minh gửi hồ sơ xin phép thực hiện kỹ thuật mang thai hộ. Tuy nhiên, báo cáo chuyên môn cho thấy hai năm gần nhất trung tâm chỉ đạt 280–320 chu kỳ IVF mỗi năm, thấp hơn mức tối thiểu theo Nghị định 207. - Bộ Y tế kiểm tra hồ sơ và xác định không đủ điều kiện
Trong buổi thẩm định, đoàn kiểm tra nhận thấy trung tâm có đội ngũ tư vấn đầy đủ nhưng năng lực IVF chưa đạt chuẩn. Sản lượng chu kỳ thấp khiến cơ sở không đáp ứng yêu cầu cốt lõi về kinh nghiệm cần thiết khi thực hiện mang thai hộ. -
Hồ sơ bị từ chối và cơ sở được yêu cầu hoàn thiện năng lực
Bộ Y tế ra văn bản từ chối cấp phép và khuyến nghị trung tâm tiếp tục phát triển năng lực IVF trước khi nộp lại hồ sơ. Việc này nhằm bảo đảm an toàn cho người mang thai hộ và tránh rủi ro chuyên môn.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Hồ sơ, thủ tục và thẩm quyền cho phép cơ sở khám bệnh, chữa bệnh được thực hiện kỹ thuật mang thai hộ vì mục đích nhân đạo quy định như thế nào?
Điều 13, Điều 12 Nghị định 207/2025/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 13. Hồ sơ, thủ tục, thẩm quyền cho phép cơ sở khám bệnh, chữa bệnh được thực hiện kỹ thuật mang thai hộ vì mục đích nhân đạo
1. Hồ sơ, thủ tục đề nghị cho phép cơ sở khám bệnh, chữa bệnh được thực hiện kỹ thuật mang thai hộ vì mục đích nhân đạo thực hiện theo hồ sơ, thủ tục điều chỉnh giấy phép hoạt động của pháp luật về khám bệnh, chữa bệnh, trong đó phải bao gồm các tài liệu chứng minh đáp ứng điều kiện quy định tại Điều 12 Nghị định này.
2. Bộ trưởng Bộ Y tế, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, Bộ trưởng Bộ Công an quyết định việc cho phép cơ sở khám bệnh, chữa bệnh thuộc thẩm quyền quản lý được thực hiện kỹ thuật mang thai hộ vì mục đích nhân đạo.
...
Điều 12. Điều kiện của cơ sở được phép thực hiện kỹ thuật mang thai hộ vì mục đích nhân đạo
1. Có ít nhất 02 năm kinh nghiệm thực hiện kỹ thuật thụ tinh trong ống nghiệm, trong đó 02 năm gần nhất tính đến thời điểm nộp hồ sơ phải thực hiện được tối thiểu là 500 chu kỳ thụ tinh trong ống nghiệm mỗi năm.
2. Có người tư vấn về y tế là bác sĩ chuyên khoa phụ sản, người tư vấn về tâm lý có trình độ đại học chuyên khoa tâm lý trở lên hoặc bác sĩ có chứng chỉ đào tạo về lĩnh vực tâm lý, người tư vấn về pháp lý có trình độ cử nhân luật trở lên. Người tư vấn về y tế phải là nhân sự của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh. Người tư vấn về tâm lý, tư vấn pháp lý là nhân sự của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh hoặc là nhân sự hợp tác theo quy định của pháp luật.
Thủ tục xin phép được gộp vào quy trình điều chỉnh giấy phép hoạt động nhằm thống nhất với hệ thống quản lý khám chữa bệnh. Cơ sở y tế phải cung cấp đầy đủ tài liệu chứng minh về năng lực IVF, nhân sự tư vấn và các điều kiện chuyên môn khác. Thẩm quyền được phân định theo cơ quan chủ quản để bảo đảm quản lý chặt chẽ từng nhóm cơ sở. Việc thẩm định được thực hiện kỹ lưỡng nhằm bảo đảm an toàn cho cả người mang thai hộ và người nhờ mang thai hộ.
Tình huống giả định
- Cơ sở nộp hồ sơ theo đúng thủ tục điều chỉnh giấy phép
Bệnh viện Đa khoa Hoàng Gia hoàn thiện hồ sơ xin phép thực hiện mang thai hộ, đính kèm báo cáo IVF đạt hơn 600 chu kỳ mỗi năm cùng toàn bộ bằng cấp của đội ngũ tư vấn. - Đoàn thẩm định kiểm tra điều kiện thực tế của bệnh viện
Bộ Y tế tiến hành thẩm tra, kiểm tra phòng labo, máy móc, nhân sự và năng lực thực hiện IVF của bệnh viện. Tất cả tài liệu và điều kiện chuyên môn đều phù hợp với quy định. -
Cơ sở được cấp phép và triển khai theo đúng quy định
Sau khi xác nhận đủ điều kiện, Bộ Y tế ban hành quyết định cho phép bệnh viện triển khai kỹ thuật mang thai hộ vì mục đích nhân đạo. Bệnh viện bắt đầu xây dựng quy trình tiếp nhận hồ sơ và tư vấn theo đúng hướng dẫn.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Các cơ sở y tế muốn thực hiện mang thai hộ nhân đạo phải chứng minh năng lực IVF ổn định, đủ kinh nghiệm và có đội ngũ tư vấn đạt chuẩn. Việc kiểm tra và phê duyệt chặt chẽ giúp bảo đảm an toàn cho các bên liên quan và hạn chế rủi ro y khoa. Hồ sơ xin phép được thực hiện theo thủ tục điều chỉnh giấy phép hoạt động khám chữa bệnh.
