Giấy chứng nhận xuất xứ là căn cứ quan trọng để áp dụng ưu đãi thuế quan và chứng minh nguồn gốc hợp pháp của hàng hóa trong lưu thông quốc tế. Đồng thời, đây cũng là tài liệu bắt buộc giúp doanh nghiệp tuân thủ các quy định về thương mại và phòng vệ thương mại của các quốc gia nhập khẩu.
Địa điểm giao hàng được xác định theo thỏa thuận trong hợp đồng; nếu không có thỏa thuận thì áp dụng quy định pháp luật hoặc tập quán thương mại.
Quy định về địa điểm giao hàng và giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa là cơ sở quan trọng trong hoạt động mua bán hàng hóa. Việc hiểu rõ hai nội dung này giúp doanh nghiệp thực hiện nghĩa vụ đúng pháp luật. Đồng thời, điều này đảm bảo giao dịch minh bạch và hạn chế rủi ro phát sinh.
1. Địa điểm giao hàng được xác định như nào?
Trả lời vắn tắt: Nếu không có thỏa thuận, địa điểm giao hàng được xác định tùy theo tính chất hàng hóa và nội dung hợp đồng, như nơi có hàng hóa, nơi giao cho người vận chuyển đầu tiên hoặc địa điểm kinh doanh của bên bán.
Khoản 2 Điều 35 Luật Thương mại năm 2005 quy định như sau:
Điều 35. Địa điểm giao hàng
...
2. Trường hợp không có thoả thuận về địa điểm giao hàng thì địa điểm giao hàng được xác định như sau:
a) Trường hợp hàng hoá là vật gắn liền với đất đai thì bên bán phải giao hàng tại nơi có hàng hoá đó;
b) Trường hợp trong hợp đồng có quy định về vận chuyển hàng hoá thì bên bán có nghĩa vụ giao hàng cho người vận chuyển đầu tiên;
c) Trường hợp trong hợp đồng không có quy định về vận chuyển hàng hoá, nếu vào thời điểm giao kết hợp đồng, các bên biết được địa điểm kho chứa hàng, địa điểm xếp hàng hoặc nơi sản xuất, chế tạo hàng hoá thì bên bán phải giao hàng tại địa điểm đó;
d) Trong các trường hợp khác, bên bán phải giao hàng tại địa điểm kinh doanh của bên bán, nếu không có địa điểm kinh doanh thì phải giao hàng tại nơi cư trú của bên bán được xác định tại thời điểm giao kết hợp đồng mua bán.
Địa điểm giao hàng giữ vai trò then chốt vì nó quyết định thời điểm người bán hoàn thành nghĩa vụ giao và người mua phải thực hiện nghĩa vụ nhận. Đây cũng là căn cứ để xác định thời điểm chuyển rủi ro, cũng như giới hạn trách nhiệm của mỗi bên trong giao dịch thương mại.
Tình huống giả định
-
Phát sinh sự việc
Công ty An Khang ký hợp đồng bán 500 tấn xi măng cho Công ty Thịnh Vượng nhưng hai bên không thỏa thuận rõ địa điểm giao hàng. Hàng hóa được lưu trữ tại kho của Công ty An Khang. -
Quá trình xử lý
Khi thực hiện hợp đồng, Công ty Thịnh Vượng yêu cầu giao tại công trình, còn Công ty An Khang cho rằng phải nhận tại kho. Hai bên tranh chấp và đề nghị tổ chức hòa giải thương mại hỗ trợ. -
Kết quả pháp lý
Theo điểm c khoản 2 Điều 35 Luật Thương mại năm 2005, địa điểm giao hàng là kho của Công ty An Khang vì đây là địa điểm lưu trữ hàng hóa được cả hai bên biết tại thời điểm ký hợp đồng.
Tình huống trên là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Hàng hóa nào phải có giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa?
Trả lời vắn tắt: Hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu phải có giấy chứng nhận xuất xứ nếu được hưởng ưu đãi hoặc theo yêu cầu của pháp luật hay điều ước quốc tế.
Khoản 1 Điều 33 Luật Thương mại năm 2005 quy định như sau:
Điều 33. Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hoá và quy tắc xuất xứ hàng hóa
1. Hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu phải có giấy chứng nhận xuất xứ trong các trường hợp sau đây:
a) Hàng hóa được hưởng ưu đãi về thuế hoặc ưu đãi khác;
b) Theo quy định của pháp luật Việt Nam hoặc điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.
...
Tình huống giả định
-
Phát sinh sự việc
Doanh nghiệp Xuân Thu nhập khẩu lô hàng linh kiện điện tử từ Hàn Quốc để được hưởng thuế ưu đãi theo hiệp định thương mại tự do. -
Quá trình xử lý
Cơ quan hải quan kiểm tra và yêu cầu doanh nghiệp bổ sung C/O mẫu AK để chứng minh xuất xứ nhằm được hưởng mức thuế ưu đãi. -
Kết quả pháp lý
Theo Điều 33 Luật Thương mại năm 2005, trường hợp hàng hóa được hưởng ưu đãi thuế thì bắt buộc phải có giấy chứng nhận xuất xứ.
Tình huống trên là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
3. Kết luận
Địa điểm giao hàng là yếu tố quan trọng để xác định trách nhiệm của các bên khi không có thỏa thuận cụ thể. Đồng thời, giấy chứng nhận xuất xứ là điều kiện bắt buộc trong nhiều trường hợp để hưởng ưu đãi hoặc tuân thủ pháp luật. Việc nắm rõ hai quy định này giúp doanh nghiệp giao dịch thương mại đúng pháp luật và hạn chế rủi ro.
