Cưỡng ép mang thai là hành vi bạo lực gia đình bị cấm và đồng thời việc không tố cáo hành vi này cũng bị nghiêm cấm nhằm bảo vệ an toàn cho nạn nhân.
Cưỡng ép mang thai là hành vi xâm phạm nghiêm trọng quyền tự do thân thể và quyền quyết định sinh sản của mỗi người. Pháp luật đã xác định rõ đây là hành vi bạo lực gia đình. Bên cạnh đó, việc dung túng hoặc không tố cáo hành vi này cũng bị cấm nhằm bảo đảm bảo vệ nạn nhân một cách hiệu quả.
1. Cưỡng ép mang thai có bị xem là bạo lực gia đình không?
Điều 3 Luật Phòng, chống bạo lực gia đình 2022 quy định như sau:
Luật Phòng, chống bạo lực gia đình 2022
Điều 3. Hành vi bạo lực gia đình
1. Hành vi bạo lực gia đình bao gồm:
...
m) Cưỡng ép mang thai, phá thai, lựa chọn giới tính thai nhi;
...
2. Hành vi quy định tại khoản 1 Điều này được thực hiện giữa người đã ly hôn; người chung sống như vợ chồng; người là cha, mẹ, con riêng, anh, chị, em của người đã ly hôn, của người chung sống như vợ chồng; người đã từng có quan hệ cha mẹ nuôi và con nuôi với nhau cũng được xác định là hành vi bạo lực gia đình theo quy định của Chính phủ.
Pháp luật coi cưỡng ép mang thai là hành vi bạo lực vì nó xâm phạm nghiêm trọng quyền sinh sản của phụ nữ và gây tổn thương về thể chất lẫn tinh thần. Dù quan hệ hôn nhân đã chấm dứt hoặc chỉ từng chung sống như vợ chồng, hành vi này vẫn thuộc phạm vi điều chỉnh của luật. Cách tiếp cận này nhằm bảo vệ tối đa quyền và sức khỏe của người bị bạo lực.
Tình huống giả định
- Người chồng ép buộc vợ mang thai
Tại tỉnh Quảng Ngãi, chị Nguyễn Thị Mai bị chồng cũ là anh Lê Hoàng Tuấn liên tục gây áp lực buộc phải quay lại và mang thai dù hai người đã ly hôn. - Nạn nhân tổn thương tinh thần
Anh Tuấn đe dọa cắt hỗ trợ tài chính và thường xuyên nhắn tin quấy rối khiến chị Mai rơi vào trạng thái lo âu kéo dài. -
Cơ quan chức năng vào cuộc
Sau khi gia đình chị Mai báo tin, Ủy ban nhân dân cấp xã xác định đây là hành vi cưỡng ép mang thai thuộc nhóm bạo lực gia đình và mời anh Tuấn làm việc để áp dụng biện pháp xử lý theo luật.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Không tố cáo hành vi cưỡng ép mang thai có bị cấm không?
Điều 5 Luật Phòng, chống bạo lực gia đình 2022 quy định như sau:
Luật Phòng, chống bạo lực gia đình 2022
Điều 5. Các hành vi bị nghiêm cấm trong phòng, chống bạo lực gia đình
...
7. Dung túng, bao che, không xử lý, xử lý không đúng quy định của pháp luật đối với hành vi bạo lực gia đình.
Khi biết có hành vi cưỡng ép mang thai mà cố tình im lặng, che giấu hoặc không báo tin, cá nhân có thể bị xem là dung túng cho bạo lực. Việc này làm kéo dài nguy cơ đối với nạn nhân và cản trở cơ quan chức năng bảo vệ người bị bạo lực. Pháp luật buộc mọi cá nhân phải có trách nhiệm báo tin để hành vi được xử lý kịp thời.
Tình huống giả định
- Gia đình biết nhưng không báo tin
Tại Thành phố Đà Nẵng, chị Trần Thị An bị chồng là anh Đỗ Văn Tín kiểm soát và ép buộc phải mang thai lần nữa dù sức khỏe yếu. Dù biết sự việc, mẹ chồng chị An không báo tin cho cơ quan có thẩm quyền. -
Hành vi cưỡng ép ngày càng nghiêm trọng
Anh Tín liên tục gây áp lực tinh thần và dọa dùng bạo lực nếu chị An từ chối, khiến sức khỏe của chị suy giảm. -
Cơ quan chức năng ghi nhận vi phạm
Khi hàng xóm báo tin, cán bộ xã xác định hành vi của anh Tín là bạo lực gia đình và đồng thời nhắc nhở gia đình về trách nhiệm không dung túng, bao che theo Điều 5 Luật Phòng, chống bạo lực gia đình.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Cưỡng ép mang thai là hành vi bạo lực gia đình bị pháp luật nghiêm cấm và xử lý nghiêm. Hành vi này xâm hại nghiêm trọng đến sức khỏe, quyền tự quyết và sự an toàn của nạn nhân. Việc biết nhưng che giấu hoặc không tố cáo cũng bị cấm nhằm bảo đảm nạn nhân được bảo vệ kịp thời.
