Công ước Paris là điều ước quốc tế về bảo hộ sở hữu công nghiệp; mỗi quốc gia thành viên phải nội luật hóa quy định để bảo đảm thực thi đầy đủ Công ước.
Công ước Paris là một trong những điều ước quốc tế đầu tiên và quan trọng nhất trong lĩnh vực bảo hộ sở hữu công nghiệp. Việc Việt Nam là thành viên của Công ước này thể hiện cam kết mạnh mẽ trong việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, đặc biệt là sáng chế, nhãn hiệu và kiểu dáng công nghiệp. Bên cạnh đó, pháp luật cũng quy định cụ thể về cách thức áp dụng Công ước Paris trong phạm vi quốc gia.
Công ước Paris là gì?
Khoản 3 Điều 3 Nghị định 65/2023/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 3. Giải thích từ ngữ
…
3. Công ước Paris là Công ước Paris về bảo hộ sở hữu công nghiệp năm 1883, được sửa đổi năm 1967 và năm 1979....
Công ước Paris là điều ước quốc tế đa phương điều chỉnh vấn đề bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp (bao gồm sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, nhãn hiệu, tên thương mại, chỉ dẫn địa lý và các yếu tố cạnh tranh không lành mạnh). Việc Việt Nam tham gia Công ước này giúp người nộp đơn và chủ sở hữu quyền sở hữu công nghiệp tại Việt Nam được hưởng quyền ưu tiên, đối xử công bằng và bình đẳng tại các quốc gia thành viên khác.
Tình huống giả định
Doanh nghiệp Việt Nam hưởng quyền ưu tiên khi nộp đơn quốc tế theo Công ước Paris
-
Công ty Minh Tâm đăng ký sáng chế tại Việt Nam
Công ty TNHH Minh Tâm, đăng ký sáng chế “hệ thống xử lý nước biển thành nước ngọt” tại Cục Sở hữu trí tuệ Việt Nam vào tháng 3/2025. -
Công ty tiếp tục đăng ký sáng chế tại các nước thành viên khác
Trong vòng 12 tháng kể từ ngày nộp đơn đầu tiên tại Việt Nam, công ty Minh Tâm nộp đơn xin bảo hộ sáng chế này tại Nhật Bản và Pháp. Theo quyền ưu tiên quy định trong Công ước Paris, ngày nộp đơn tại Việt Nam được tính là ngày ưu tiên cho các đơn tại hai quốc gia trên. -
Công ty được công nhận quyền ưu tiên tại nước ngoài
Nhờ áp dụng Công ước Paris, công ty Minh Tâm được công nhận quyền ưu tiên tại Nhật Bản và Pháp, đảm bảo sáng chế không bị mất tính mới do công bố trong thời gian chờ đăng ký. Đây là lợi thế lớn cho doanh nghiệp Việt Nam khi mở rộng phạm vi bảo hộ sáng chế ra quốc tế.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Việc áp dụng Công ước Paris trong phạm vi quốc gia được quy định như thế nào?
Điều 25 Công ước Paris về bảo hộ sở hữu công nghiệp quy định như sau:
Công ước Paris về bảo hộ sở hữu công nghiệp năm 1883
Điều 25. Áp dụng Công ước trong phạm vi quốc gia
(1) Mỗi nước tham gia Công ước này có trách nhiệm đưa ra những biện pháp cần thiết, theo Hiến pháp của mình, để bảo đảm cho việc thực hiện Công ước này.
(2) Điều đó hàm ý rằng mỗi nước, vào thời điểm nộp lưu văn kiện phê chuẩn hoặc văn kiện tham gia, đã có khả năng, theo luật pháp của mình, thực thi các điều khoản của Công ước này.”
Việc áp dụng Công ước Paris không diễn ra tự động, mà phải được nội luật hóa nghĩa là quốc gia thành viên phải ban hành hoặc sửa đổi các văn bản pháp luật trong nước để bảo đảm các nguyên tắc, quyền và nghĩa vụ quy định trong Công ước được thực hiện đầy đủ. Nội dung của Công ước Paris đã được tích hợp trong Luật Sở hữu trí tuệ, Nghị định 65/2023/NĐ-CP và các văn bản hướng dẫn thi hành.
Tình huống giả định
Việt Nam nội luật hóa quy định của Công ước Paris trong lĩnh vực sở hữu công nghiệp
-
Bộ Khoa học và Công nghệ rà soát văn bản pháp luật hiện hành
Sau khi gia nhập Công ước Paris, Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì rà soát các quy định pháp luật về sở hữu công nghiệp, xác định một số nội dung cần bổ sung để phù hợp với nghĩa vụ thành viên Công ước Paris. -
Luật Sở hữu trí tuệ được sửa đổi để bảo đảm thực thi Công ước
Trên cơ sở đó, Quốc hội thông qua Luật Sở hữu trí tuệ sửa đổi năm 2022, trong đó bổ sung quy định về quyền ưu tiên đối với đơn đăng ký sáng chế, kiểu dáng công nghiệp, nhãn hiệu theo nguyên tắc của Công ước Paris. -
Cục Sở hữu trí tuệ áp dụng thống nhất khi tiếp nhận đơn đăng ký
Khi tiếp nhận đơn của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước, Cục Sở hữu trí tuệ Việt Nam áp dụng thống nhất quyền ưu tiên và các nguyên tắc bảo hộ theo chuẩn mực quốc tế. Điều này giúp bảo đảm tính minh bạch, bình đẳng và hội nhập quốc tế trong bảo hộ sở hữu công nghiệp.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Công ước Paris là nền tảng quan trọng trong hệ thống pháp luật quốc tế về bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp. Việt Nam không chỉ tham gia với tư cách thành viên mà còn thực hiện nội luật hóa đầy đủ các quy định của Công ước, đảm bảo việc áp dụng thống nhất và hiệu quả trong phạm vi quốc gia. ác chủ thể trong và ngoài nước đều được bảo hộ công bằng, góp phần thúc đẩy hoạt động sáng tạo và hợp tác quốc tế trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ.
