Trong thực tế, không ít người vẫn còn lúng túng khi nhắc đến độ tuổi mà mỗi công dân phải làm thẻ căn cước theo quy định mới. Pháp luật hiện hành nêu rõ rằng từ đủ 14 tuổi, mỗi công dân phải thực hiện thủ tục cấp thẻ căn cước. Đi kèm với đó, quy trình cấp thẻ cũng được quy định cụ thể từ bước kiểm tra thông tin, thu nhận dữ liệu sinh trắc học cho đến việc nhận thẻ theo giấy hẹn.
Công dân Việt Nam từ đủ 14 tuổi bắt buộc phải làm thẻ căn cước theo thủ tục cấp căn cước được quy định trong Luật Căn cước năm 2023.
1. Công dân Việt Nam bao nhiêu tuổi thì phải làm căn cước?
Trả lời vắn tắt: Công dân Việt Nam từ đủ 14 tuổi trở lên phải làm căn cước; công dân dưới 14 tuổi có thể làm căn cước theo nhu cầu.
Căn cứ theo Điều 19 Luật Căn cước 2023:
Điều 19. Người được cấp thẻ căn cước
1. Người được cấp thẻ căn cước là công dân Việt Nam.
2. Công dân Việt Nam từ đủ 14 tuổi trở lên phải thực hiện thủ tục cấp thẻ căn cước.
3. Công dân Việt Nam dưới 14 tuổi được cấp thẻ căn cước theo nhu cầu.
Quy định này xác định rõ nghĩa vụ làm thẻ căn cước bắt buộc đối với công dân từ đủ 14 tuổi. Trẻ dưới 14 tuổi không bắt buộc nhưng được tạo điều kiện cấp thẻ khi có nhu cầu, nhằm thuận tiện cho việc sử dụng dịch vụ công và giao dịch dân sự phù hợp với độ tuổi.
Tình huống giả định
-
Gia đình tìm hiểu độ tuổi làm căn cước
Tháng 4/2027, tại Phường Tân Phú, TP Hồ Chí Minh, chị Trần Mỹ Dung có con trai 13 tuổi và thắc mắc liệu con mình đã đến tuổi bắt buộc phải làm thẻ căn cước hay chưa. -
Cơ quan căn cước giải thích nghĩa vụ theo độ tuổi
Cán bộ phụ trách căn cước công dân căn cứ quy định của Luật Căn cước 2023 và giải thích rằng trẻ từ đủ 14 tuổi trở lên mới thuộc diện bắt buộc làm thẻ căn cước. Trẻ 13 tuổi chỉ làm thẻ khi gia đình có nhu cầu. -
Người dân ghi nhận thông tin và tiếp tục thực hiện thủ tục khi cần
Sau khi được giải đáp, chị Dung nắm rõ quy định và cho biết sẽ làm căn cước cho con khi đủ tuổi theo luật định.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Trình tự, thủ tục cấp thẻ căn cước được quy định như thế nào?
Trả lời vắn tắt: Thủ tục cấp thẻ căn cước gồm kiểm tra và đối chiếu thông tin, thu nhận sinh trắc học, ký phiếu thu nhận, cấp giấy hẹn và trả thẻ theo yêu cầu của công dân.
Căn cứ theo khoản 1 Điều 23 Luật Căn cước 2023:
Điều 23. Trình tự, thủ tục cấp thẻ căn cước
1. Trình tự, thủ tục cấp thẻ căn cước cho người từ đủ 14 tuổi trở lên được thực hiện như sau:
a) Người tiếp nhận kiểm tra, đối chiếu thông tin của người cần cấp thẻ căn cước từ Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cơ sở dữ liệu quốc gia, cơ sở dữ liệu chuyên ngành để xác định chính xác người cần cấp thẻ căn cước; trường hợp chưa có thông tin của người cần cấp thẻ căn cước trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư thì phải thực hiện thủ tục cập nhật, điều chỉnh thông tin vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư theo quy định tại các khoản 1, 2 và 3 Điều 10 của Luật này;
b) Người tiếp nhận thu nhận thông tin nhân dạng và thông tin sinh trắc học gồm ảnh khuôn mặt, vân tay, mống mắt của người cần cấp thẻ căn cước;
c) Người cần cấp thẻ căn cước kiểm tra, ký vào phiếu thu nhận thông tin căn cước;
d) Người tiếp nhận cấp giấy hẹn trả thẻ căn cước;
đ) Trả thẻ căn cước theo địa điểm ghi trong giấy hẹn; trường hợp người cần cấp thẻ căn cước có yêu cầu trả thẻ căn cước tại địa điểm khác thì cơ quan quản lý căn cước trả thẻ căn cước tại địa điểm theo yêu cầu và người đó phải trả phí dịch vụ chuyển phát.
...
Quy trình cấp thẻ căn cước được thiết kế chặt chẽ từ khâu đối chiếu thông tin, thu nhận sinh trắc học đến khâu trả thẻ, bảo đảm tính chính xác và an toàn dữ liệu cá nhân. Việc thu nhận đầy đủ thông tin nhân dạng và sinh trắc học giúp xây dựng hệ thống căn cước điện tử đồng bộ, phục vụ hiệu quả công tác quản lý dân cư và giao dịch điện tử của công dân.
Tình huống giả định
-
Công dân đủ 14 tuổi đi làm thẻ căn cước lần đầu
Ngày 16/5/2027, tại Phường Hòa Thuận, TP Đà Nẵng, em Nguyễn Minh Trí đến cơ quan căn cước để làm thẻ lần đầu ngay sau khi đủ 14 tuổi theo quy định của Luật Căn cước 2023. -
Quy trình tiếp nhận và thu nhận sinh trắc học
Cán bộ tiếp nhận kiểm tra thông tin của Minh Trí trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, đối chiếu giấy tờ tùy thân, sau đó tiến hành chụp ảnh khuôn mặt, thu nhận mống mắt và vân tay theo quy trình chuẩn. Minh Trí kiểm tra lại toàn bộ thông tin cá nhân và ký xác nhận. -
Hoàn tất thủ tục và hẹn ngày trả thẻ
Cơ quan căn cước lập hồ sơ, cấp giấy hẹn và thông báo thời gian trả thẻ để Minh Trí đến nhận kết quả.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Luật Căn cước 2023 quy định công dân từ đủ 14 tuổi trở lên phải làm thẻ căn cước. Trình tự cấp thẻ cũng được quy định rõ ràng từ các bước kiểm tra dữ liệu, thu nhận sinh trắc học cho đến bước trả thẻ. Sự minh bạch này giúp bảo đảm tính chính xác, đầy đủ và an toàn khi xác lập thông tin căn cước cho công dân.
