Sử dụng từ “nhất” trong quảng cáo chỉ hợp pháp khi có tài liệu chứng minh và nếu không có tài liệu chứng minh thì hành vi này sẽ bị xử phạt từ 10.000.000 đến 20.000.000 đồng
Ngôn từ trong quảng cáo luôn được pháp luật kiểm soát để bảo đảm nội dung truyền đạt đến người tiêu dùng chính xác, trung thực và không gây hiểu lầm. Quy định về việc sử dụng các từ như “nhất”, “duy nhất”, “tốt nhất” yêu cầu người quảng cáo phải có tài liệu chứng minh hợp lệ nếu muốn khẳng định tính vượt trội của sản phẩm, nhằm tránh việc phóng đại hoặc tạo ấn tượng sai lệch. Song song với yêu cầu về chứng cứ, pháp luật cũng áp dụng chế tài xử phạt khi các từ ngữ thể hiện ưu thế được sử dụng mà không có cơ sở hợp pháp, qua đó củng cố tính minh bạch trong hoạt động quảng cáo.
1. Có được sử dụng từ "nhất" để quảng cáo sản phẩm không?
Khoản 11 Điều 8 Luật Quảng cáo 2012 quy định cụ thể:
Điều 8. Hành vi cấm trong hoạt động quảng cáo
...
11. Quảng cáo có sử dụng các từ ngữ "nhất”, "duy nhất”, "tốt nhất”, "số một” hoặc từ ngữ có ý nghĩa tương tự mà không có tài liệu hợp pháp chứng minh theo quy định của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
...
Việc sử dụng từ “nhất”, “duy nhất”, “tốt nhất”, “số một” hoặc các từ có ý nghĩa tương tự mà không có tài liệu hợp pháp chứng minh là hành vi bị cấm. Quy định này yêu cầu người quảng cáo phải có chứng cứ hợp lệ nếu muốn sử dụng các từ thể hiện tính vượt trội. Việc sử dụng từ “nhất” chỉ hợp pháp khi có đầy đủ tài liệu chứng minh theo quy định. Yêu cầu này giúp bảo đảm nội dung quảng cáo phản ánh đúng sự thật và không gây nhầm lẫn cho người tiêu dùng.
Tình huống giả định
-
Thiên Hà quảng cáo sản phẩm với khẩu hiệu khẳng định “tốt nhất thị trường”
Trong chiến dịch mới, Công ty Thiên Hà sử dụng cụm từ “tốt nhất thị trường” cho sản phẩm, dù không có tài liệu hợp pháp chứng minh tính vượt trội theo yêu cầu của Điều 8 Luật Quảng cáo 2012. Cách thể hiện này khiến quảng cáo vượt quá phạm vi được phép. -
Khách hàng đặt nghi vấn về tính xác thực của slogan
Một số người tiêu dùng cho rằng thông tin quảng cáo có dấu hiệu thổi phồng vì không thấy công bố tài liệu chứng minh và điều này khiến họ nghi ngờ tính xác thực của nội dung mà doanh nghiệp đưa ra. -
Cơ quan quản lý kiểm tra nội dung quảng cáo
Khi rà soát hồ sơ, cơ quan chức năng xác định Thiên Hà không nộp được chứng cứ hợp lệ chứng minh sản phẩm “tốt nhất”, qua đó xác định hành vi vi phạm quy định về từ ngữ bị cấm. - Thiên Hà bị yêu cầu gỡ bỏ và chỉnh sửa nội dung
Doanh nghiệp phải ngừng sử dụng khẩu hiệu, điều chỉnh lại tài liệu quảng cáo và cam kết chỉ dùng từ ngữ thể hiện tính vượt trội khi có căn cứ hợp pháp.
Tình huống trên là giả định, được xây dựng nhằm mục đích tham khảo.
2. Sử dụng từ "nhất" để quảng cáo sản phẩm bị xử phạt như thế nào?
Điểm a Khoản 2 Điều 34 Nghị định 38/2021/NĐ-CP quy định cụ thể:
Điều 34. Vi phạm quy định về hành vi cấm trong hoạt động quảng cáo
...
2. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:
a) Quảng cáo có sử dụng các từ ngữ "nhất”, "duy nhất”, "tốt nhất”, "số một” hoặc từ ngữ có ý nghĩa tương tự mà không có tài liệu hợp pháp chứng minh theo quy định;
...
...
Hành vi sử dụng từ “nhất”, “duy nhất”, “tốt nhất”, “số một” hoặc từ tương tự mà không có tài liệu hợp pháp chứng minh sẽ bị xử phạt từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng. Mức phạt này được áp dụng trực tiếp cho hành vi vi phạm quy định về hành vi cấm trong quảng cáo. Quy định xử phạt yêu cầu người quảng cáo tuân thủ đầy đủ điều kiện khi sử dụng các từ thể hiện tính vượt trội.
Tình huống giả định
-
Thiên Minh tiếp tục chạy quảng cáo với cụm từ “số một Việt Nam”
Trong một ấn phẩm khác, công ty tiếp tục dùng từ “số một Việt Nam” dù chưa được cơ quan nào công nhận và không có tài liệu chứng minh theo quy định. -
Người tiêu dùng phản ánh thông tin quảng cáo gây hiểu nhầm
Khách hàng cho rằng việc tự nhận “số một” khiến họ khó phân biệt thật giả và ảnh hưởng đến quyền tiếp cận thông tin chính xác, đồng thời làm giảm mức độ tin cậy đối với nội dung quảng cáo mà doanh nghiệp đưa ra. -
Cơ quan quản lý lập biên bản vi phạm
Qua kiểm tra, cơ quan chức năng kết luận hành vi này thuộc nhóm hành vi cấm trong quảng cáo và đủ điều kiện áp dụng mức phạt theo Nghị định 38/2021/NĐ-CP. - Thiên Minh bị xử phạt từ 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng
Doanh nghiệp phải nộp phạt 15.000.000 đồng và chỉnh sửa toàn bộ nội dung có sử dụng từ ngữ thể hiện tính vượt trội khi không có tài liệu hợp pháp chứng minh.
Tình huống trên là giả định, được xây dựng nhằm mục đích tham khảo.
Kết luận
Quy định hiện hành xác định việc dùng các từ như “nhất” hoặc các từ mang nghĩa vượt trội mà không có tài liệu chứng minh là hành vi vi phạm vì gây nguy cơ sai lệch thông tin quảng cáo. Hành vi này có thể bị xử phạt từ 10.000.000 đến 20.000.000 đồng thể hiện sự nghiêm ngặt của pháp luật đối với việc sử dụng ngôn từ có khả năng tác động lớn đến nhận thức người tiêu dùng. Tuân thủ đúng yêu cầu về chứng cứ giúp bảo đảm nội dung quảng cáo trung thực và phù hợp với chuẩn mực pháp lý.
