Chậm nộp khoản đóng góp bắt buộc vào Quỹ phòng chống tác hại thuốc lá bị phạt đến 30 triệu đồng đối với cá nhân và tổ chức bị phạt gấp đôi đồng thời phải hoàn trả tiền lãi.
Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá được thành lập nhằm hỗ trợ các hoạt động giảm nhu cầu sử dụng thuốc lá và bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Một trong những nguồn quan trọng của quỹ đến từ khoản đóng góp bắt buộc của các cơ sở sản xuất, nhập khẩu thuốc lá. Vì đây là nghĩa vụ tài chính mang tính bắt buộc, pháp luật cũng quy định rõ hình thức xử lý khi doanh nghiệp chậm nộp.
1. Khoản đóng góp bắt buộc là gì?

Điều 30 Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá 2012 quy định như sau:
Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá 2012
Điều 30. Nguồn hình thành và nguyên tắc sử dụng Quỹ
1. Quỹ được hình thành từ các nguồn sau đây:
a) Khoản đóng góp bắt buộc của cơ sở sản xuất, nhập khẩu thuốc lá được tính theo tỷ lệ phần trăm (%) trên giá tính thuế tiêu thụ đặc biệt theo lộ trình: 1,0% từ ngày 01 tháng 5 năm 2013; 1,5% từ ngày 01 tháng 5 năm 2016; 2,0% từ ngày 01 tháng 5 năm 2019. Khoản đóng góp bắt buộc được khai, nộp cùng với thuế tiêu thụ đặc biệt do cơ sở sản xuất, nhập khẩu thuốc lá tự khai, tự tính, tự nộp vào tài khoản của Quỹ;
...
Các doanh nghiệp sản xuất và nhập khẩu thuốc lá phải nộp một khoản tiền tính theo tỷ lệ phần trăm trên giá tính thuế tiêu thụ đặc biệt. Khoản này được xem là nghĩa vụ bắt buộc và được thực hiện đồng thời với việc kê khai thuế. Đây là nguồn tài chính quan trọng để bảo đảm quỹ hoạt động liên tục và hiệu quả.
Tình huống giả định

- Doanh nghiệp nộp đúng hạn
Công ty Thuốc lá Thành Công kê khai và nộp khoản đóng góp bắt buộc vào Quỹ đúng thời điểm cùng với thuế tiêu thụ đặc biệt. Bộ phận kế toán kiểm tra kỹ lộ trình tỷ lệ nộp để bảo đảm tuân thủ quy định. - Đảm bảo quy trình minh bạch
Công ty lưu toàn bộ hồ sơ chứng từ liên quan để phục vụ kiểm tra khi cần thiết. Điều này giúp doanh nghiệp thể hiện sự tuân thủ pháp luật và tránh rủi ro vi phạm. -
Cơ quan quản lý ghi nhận việc chấp hành
Cơ quan thuế địa phương xác nhận hồ sơ kê khai chính xác và cập nhật đầy đủ vào hệ thống. Nhờ tuân thủ đúng hạn, doanh nghiệp không phát sinh xử phạt hay nghĩa vụ bổ sung.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
2. Nếu chậm nộp khoản đóng góp bắt buộc thì bị xử lý thế nào?

Điều 29, Điều 4 Nghị định 117/2020/NĐ-CP quy định như sau:
Điều 29. Vi phạm quy định khác về phòng, chống tác hại của thuốc lá
...
4. Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau đây:
...
d) Chậm nộp khoản đóng góp bắt buộc theo quy định của pháp luật;
...
6. Biện pháp khắc phục hậu quả:
...
b) Buộc hoàn trả số tiền lãi từ khoản chênh lệch do nộp chậm khoản đóng góp bắt buộc đối với hành vi quy định tại điểm d khoản 4 Điều này;
...
Điều 4. Quy định về mức phạt tiền đối với cá nhân, tổ chức
...
5. Mức phạt tiền được quy định tại Chương II Nghị định này là mức phạt tiền đối với cá nhân. Đối với cùng một hành vi vi phạm hành chính thì mức phạt tiền đối với tổ chức bằng 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân.
...
Chậm nộp khoản đóng góp bắt buộc bị xem là vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ tài chính đối với quỹ. Ngoài mức phạt tiền, tổ chức vi phạm còn phải hoàn trả khoản lãi phát sinh do việc nộp chậm nhằm khắc phục hậu quả. Mức phạt cao cho thấy sự nghiêm khắc trong quản lý nguồn quỹ phục vụ phòng, chống tác hại thuốc lá.
Tình huống giả định

- Chậm nộp do kê khai sai
Công ty TNHH Thuốc lá Ánh Dương nộp thiếu khoản đóng góp bắt buộc do sai sót trong tính toán. Khi bị cơ quan chức năng kiểm tra, doanh nghiệp bị lập biên bản chậm nộp. - Xử phạt và truy thu
Công ty bị phạt 40.000.000 đồng vì là tổ chức vi phạm. Ngoài ra, doanh nghiệp phải hoàn trả phần lãi phát sinh từ số tiền nộp chậm theo quy định. -
Khắc phục để tránh tái diễn
Công ty rà soát lại quy trình kê khai thuế và phân công lại trách nhiệm để hạn chế rủi ro vi phạm trong tương lai. Đây là bài học quan trọng về quản lý tài chính tuân thủ pháp luật.
Tình huống trên đây là tình huống không có thật, chỉ mang tính tham khảo.
Kết luận
Khoản đóng góp bắt buộc vào Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá là nghĩa vụ tài chính quan trọng của các cơ sở sản xuất và nhập khẩu thuốc lá. Việc chậm nộp sẽ bị xử phạt nặng, lên đến 20 triệu đồng đối với cá nhân và 40 triệu đồng đối với tổ chức. Đồng thời chủ thể vi phạm buộc phải hoàn trả phần lãi do chậm nộp.





